R. I. Toshmuhamedov

kabi oila vakillarining gerbariysi yoki tirik namunalar.
Kuzatiladigan 
0
‘simlik gullarining spirtda saqlangan namunalari.
Umumiy tushuncha
Bu qabila vakillari sigirquyruqnamolar qabilasiga juda yaqin b o‘lganiigi uchun
ham ba’zi bir sistematik olimlar ulami bir naygulnamolar qabilasiga birlashtiradi-
lar.
Bu qabilaning katta va ko‘p turlarga ega boMgan labguldoshlar oilasi 200 dan
ortiq turkum va 3,5 mingga yaqin turga ega bo‘lib, asosan o ‘t, chalabuta va buta
o ‘simliklaridir.
Oilaning o ‘ziga xos sistematik belgilari poyasining 4 qirrali bo‘lishi, oddiy barg-
larining poyaga qarama-qarshi joylashishi va poya barglarining bezli tukchalar bi­
lan qoplanganligidir (efir m oyi ajratuvchi).
Gullari turli ko‘rinishda tirs to‘pgullarga to ‘plangan. Gullari qiyshiq (zigom orf),
asosan, ikki labchali ba’zan qisman to ‘g ‘ri gulga yaqin gulli vakillari ham uchraydi,
(yalpiz turkumi - Mentha). Ustki labi 2 ta tojibargning qo‘shilib o ‘sishidan hosil
bo‘lib, yassi qalpoqchasimon, ostki labi esa 3 tatojibarg qo‘shilishidan hosil bo‘lgan
bo‘lib, biroz pastga egilgan holda b o‘ladi (65-rasm).
Changchilari 4 ta bo‘lib, oldingi ustki ikkitasi uzun bo‘lib, yoysim on qayrilgan,
ba’zibir turkum vakillarida esa changchilar soni 2 ta.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

65-rasm. Oq lamium (yasnotka) - Lamium album:
A - umumiy ko‘rinishi; B, D - gul; E - gulning bo‘yiga kesigi; F - ginetsey; G - kosa- 
chabarg; H - androtsey; I - changchi; J - gul diagrammasi; К - yon to‘pgullar chizmasi; 
L, M - u r u g ‘lar. 
*
Urug‘chisi esa doimo ikkita, qo'shilib o'sgan mevabargchadan iborat. Tuguncha
ustki b o ‘lib, to ‘rt uyali. M evasi y o n g ‘oqchasimon bo'lib, 4 ta teng bo'lakchalarga