R. I. Toshmuhamedov

gulqo‘rg‘on bor-yo‘qligiga, guldagi changchilar soniga, qanday joylashganiga
e ’tibor beriladi. Urg'ochi gulida nechta urug‘chi borligi, u nechta meva bargidan
iboratligiga, nektardoni bor-yo‘qligiga, meva xillariga, 
0
‘simlik qanday changla-
nishiga ahamiyat beriladi.
U rg‘ochi gulining rasmi chiziladi.
2. Oilaning boshqa turlari gerbariydan k o‘rib, ta’rif beriladi va x o ‘jalik ahami­
yatlari, ekologiyasi (tarqalish hududlari) k o‘rsatiladi.
3. Aniqlangan turlaming sistematik belgilarini ifodalangan holda chizib oling.
Mustahkamlash uchun savollar
1. Toldoshlar oilasining asosiy sistematik belgilari nimalar?
2. Oilaning keng tarqalgan turkum va turlari. Ular qanday ekologik muhitda
keng tarqalgan?
3. Tollar va teraklaming qanday turlari xalq ho‘jaligida katta ahamiyatga ega?
4. Tol va terak turlarida gul, to‘pgul va mevalar tuzilishidagi farqlar nimada?
26-mavzu. SIGIRQUYRUQNAMOLAR QABILASI (Scrophulariales).
ITUZUMDOSHLAR OILASI (Solanaceae) VAKILLARI
BILAN TANISHISH
K erakli m ateriallar: kartoshka (Solanum tuberosum), qora ituzum (S.nigrum),
pomidor (Lycopersicum esculentum), tamaki (Nicotiana tabacum), bangidevona
(Datura stramonium) kabi o ‘simliklaming gerbariy namunalari. Bu o ‘simliklar
gulining spirtda fiksirlangan namunalari.
Umumiy tushuncha
Ituzumdoshlar (Solanaceae) oilasi sigirquyruqnamolar (Serophulariales) qabi­
lasiga mansub bo‘lib, 90 turkum va 2900 ta turga ega. Asosan, o ‘t o ‘simliklari
b o‘lib, tropik mintaqalarda ko‘pchilik vakillari ilashib (chirmashib) o ‘suvchi va oz
b o‘lsa-da, daraxt vakillariga ham ega.
Barglari oddiy, butun yoki barg yaproqlari turlicha kesilgan, yonbargchasiz,
poyaga ketma-ket joylashgan. Gullari yakka yoki gajaksimon to‘pgulga to‘p!angan,