R. I. Toshmuhamedov

asosida). Tuguncha ostki yoki ustki?
9. Gulning formulasi yozilib, diagrammasi chiziladi.
10. Meva tiplarini aniqlash.
11. O'simlikning xo'jalik ahamiyatini belgilash.
Namuna sifatida Tripolium repens L. - o'rmalovchi o'simligining shu reja asosi­
dagi tahlili beriladi.
1. Adir va tog' etaklaridagi semam joylarda o'sadi.
2. Ko'p yillik o't.
3. O'qildizli.
4. Yer osti poyasi yo'q. Yer usti poyalari ingichka, yer bag'irlab yoki yerdan
ko'tarilib o'sadi, bo'yi 20-50 sm, ildiz bo'ynidan ko'p sonda poyalar chiqadi. Po­
yasi tuklar bilan qoplangan. Uning ko'ndalang kesimi silindrsimon.
5. Bargi murakkab, poyada navbat bilan joylashgan, ular uch yaproqli uzun
bandli. Yonbargchalari uzun, barg bandi bilan bir oz qo'shilib ketgan. Yaprog'ining
shakli ovalsimon, uchi o'tkirlashmagan, asosi esa ponasimon, chekkasi tishsimon
kertilgan, pastsimon tomirlangan, ostki va ustki tomonlari tuklar bilan qoplangan.
6. Aprel-oktabr oylarida gullab, urug' beradi.
7. Gullari qizg'ishpushti, bandsiz, kallakcha to'pgulda joylashgan: a) guli ikki
jinsli; b) zigomorf; d) qo'sh gulqo'rg'onli va 5 a’zoli; e) gulkosa oddiy, bir-birlari
bilan qo'shilgan 5 bargchadan iborat, tuklar bilan qoplangan; f) gultoj kapalak
shaklda tuzilgan bo'lib, uning ustidagi eng katta tojbargni yelkan yoki bayroq-
cha, yon tomonidagi 2 ta tojbarg esa qanot yoki eshkak deb ataladi. Bir juft ostki
tojbarglar esa o'zaro tutashgan bo'lib, qayiqchani eslatadi va u shunday ataladi;
g) changchilar soni 10 ta, bir xil uzunlikda, ammo ulaming 9 tasi o'zaro qo'shilib
o'sib, urug'chini o'rab olgan hamda naycha hosil qilgan, o'ninchisi erkin joylash­
gan; h) urug'chi oddiy, apokarp, 2 meva bargli, bir uyali tuguncha hosil qiladi. Tu­