R. H. Djurayev pedagogika fanlari doktori, akademik

Tayanch doktorantura
– O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti 
mablag‘lari hisobidan moliyalashtiriladigan, ishlab chiqarishdan ajralgan holda 
mutaxassislikni chuqur o‘rganish va doktorlik dissertatsiyasini tayyorlash va 
himoya qilish maqsadida ular tomonidan ilmiy izlanishlar olib borish bo‘yicha 
falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasi izlanuvchilari uchun OTM va ITMlarida 
tashkil etiladigan oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar ixtisosliklari 
bo‘yicha oliy o‘quv yurtidan keyingi ta'lim shakli. 
Doktorantura
– O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti mablag‘lari 
hisobidan 
moliyalashtiriladigan, 
ishlab 
chiqarishdan 
ajralgan 
holda 
mutaxassislikni chuqur o‘rganish va doktorlik dissertatsiyasini tayyorlash va 
himoya qilish maqsadida ular tomonidan ilmiy izlanishlar olib borish bo‘yicha 
fan doktori (DS) ilmiy darajasi izlanuvchilari uchun OTM va ITMlarida tashkil 
etiladigan oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar ixtisosliklari bo‘yicha 
oliy o‘quv yurtidan keyingi ta'lim shakli. 
Mustaqil izlanuvchilik
– ishlab chiqarishdan ajralmagan holda doktorlik 
dissertatsiyasini tayyorlash va himoya qilish maqsadida mutaxassislikni chuqur 
o‘rganish va ular tomonidan ilmiy izlanishlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD) yoki 
fan doktori (DS) ilmiy darajalari izlanuvchilari uchun OTM va ITMlarda tashkil 
etiladigan oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar bo‘yicha oliy o‘quv 
yurtidan keyingi ta'lim shakli. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Oliy ta'lim muassasalarining rahbar 
va pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish tizimini yanada 
takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida» 2015-yil 12-iyundagi PF-4732-son 
Farmoniga 
muvofiq oliy ta'lim muassasalari pedagog kadrlarini qayta tayyorlash 
va malakasini oshirish tizimining o‘qitish shakllari va usullarini, pedagog kadrlar 
tarkibining sifat darajasini zamonaviy talablardan kelib chiqqan holda 

---

119 
takomillashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasining 2015-yil 20-avgustdagi 
«Oliy ta'lim muassasalarining rahbar va pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va 
ularning malakasini oshirishni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi 242-son 
qarori bilan «Oliy ta'lim muassasalarining rahbar va pedagog kadrlarini qayta 
tayyorlash va ularning malakasini oshirish kurslari to‘g‘risida»gi 
Nizom
 
tasdiqlandi. Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 27-fevraldagi 103-son Qarori bilan 
mazkur Nizomga qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritildi. 
Yuqorida qayd etib o‘tilgan hujjatlarga asosan qayta tayyorlash va malaka 
oshirish kurslarida o‘qish tasarrufida oliy ta'lim muassasalari bo‘lgan vazirliklar 
va idoralar bilan kelishgan holda O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus 
ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan qayta tayyorlash va malaka oshirish kursi 
o‘quv rejasining namunaviy tuzilmasi asosida ishlab chiqilgan 288 soat hajmdagi 
o‘quv dasturlari bo‘yicha ikki oy davomida, ishdan ajragan holda amalga 
oshiriladi. 
Qayta tayyorlash va malaka oshirish kurslari tinglovchilari o‘qishni 
tugatgandan 
keyin 
attestatsiya 
komissiyalari tomonidan o‘tkaziladigan 
attestatsiyadan o‘tishlari kerak. Attestatsiya komissiyasi tegishli sohalardagi 
yetakchi olimlar va mutaxassislar, ilmiy kengash a'zolari, o‘quv-uslubiy ishlar 
sohasidagi yirik mutaxassislar safidan kamida 7 kishidan iborat bo‘lgan oliy 
ta'lim muassasasi rektori yoki fan doktori ilmiy unvoni berish bo‘yicha ilmiy 
kengash raisi boshchiligida shakllantiriladi. Attestatsiyadan muvaffaqiyatli o‘tgan 
qayta tayyorlash va malaka oshirish kurslari tinglovchilariga qat'iy hisobda 
turadigan davlat namunasidagi hujjat hisoblanadigan malaka attestati beriladi.
Qayta tayyorlash va malaka oshirish kurslarida o‘qish yakunlari bo‘yicha 
attestatsiyadan o‘tmagan oliy ta'lim muassasalarining rahbar va pedagog kadrlari 
bir yil mobaynida pulli asosda o‘qishning tegishli yoki turdosh yo‘nalishi 
(mutaxassisligi) bo‘yicha keyingi qayta tayyorlash va malaka oshirish kursi 
yakunida attestatsiyadan o‘tishadi. 

---

120 
Oliy ta'lim muassasalari rahbar va pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va 
malaka oshirish kurslarini takroran o‘zlashtirishi asosiy ishdan ajralmagan holda 
kurslarning o‘quv dasturlarini mustaqil ravishda yoki masofadan o‘qitish usullari 
orqali o‘zlashtirish asosida amalga oshiriladi. 
Mustaqil ravishda yoki masofadan o‘qitish usullari orqali qayta tayyorlash va 
malaka oshirish kurslari o‘quv dasturlari bo‘yicha tayyorlanib kelgan 
tinglovchilar yakuniy attestatsiyaga kiritiladi. Yakuniy attestatsiya tegishli 
yo‘nalishlar bo‘yicha tayanch oliy ta'lim muassasalari huzuridagi attestatsiya 
komissiyalari tomonidan amalga oshiriladi. 
Qayta tayyorlash va malaka oshirish kurslarida o‘qish yakunlari bo‘yicha 
attestatsiyadan takroran o‘tmagan yoki asosiy ish joyi bo‘yicha belgilangan 
muddatda qayta tayyorlash va malaka oshirish kurslaridan takroran o‘tmagan 
taqdirda, ushbu xodimlar bilan tuzilgan mehnat shartnomasining amal qilish 
muddatidan hamda bo‘sh turgan pedagog lavozimini egallash tanlovi davrining 
tugagan muddatidan qat'i nazar, mehnat shartnomasi belgilangan tartibda ikki oy 
mobaynida bekor qilinadi. Bunda ular o‘z pedagogik faoliyatini boshqa ta'lim 
muassasalarida (oliy ta'lim muassasalaridan tashqari) davom ettirishi yoxud 
boshqa tashkilotlarda ishlashi hamda o‘zining kasbiy malakasini mustaqil 
ravishda oshirishi mumkin. 
Shunday qilib, bugun mamlakatimizda qator o‘qituvchilarimiz pedagogik 
g‘oyalar targ‘ibotchisiga aylanishdi, tasdiqlangan dastlabki materiallar bilangina 
emas, balki o‘zining shaxsiy ijodiy rejasi asosida ish yuritmoqdalar. Yangilikka, 
erkinlikka, mustaqilikka intilish hozirgi zamon o‘qituvchisining shaxs sifatlari 
tarkibiga kirib ulgurdi, endi an'anaviy o‘qitish tizimi o‘z o‘rnini milliy istiqlol 
g‘oyasi bilan sug‘orilgan va qat'iyan ilmiy asosda tashkil etilayotgan zamonaviy 
pedagogik tizimga asoslanmoqda. Pedagogik amaliyotning turli tomonlarini
qamrab olayotgan kuchli innovatsion impuls harakati davom etmoqda: ta'lim 
sifatini oshirish, natijalarini oldindan belgilash, innovatsion, axborot va 

---

121 
kommunikatsion texnologiyalarni ta'lim jarayoniga tatbiq etish, interfaol 
o‘qitish,ta'lim menejmentiga qaratilgan yondashuvlar vujudga keldi.
Mustaqil O'zbekistonning kuch - qudrat manbai - xalqimizning umuminsoniy 
qadriyatlarga sodiqligidir.