R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

68 Karimov I.A. 0 ‘zbekiston XXI asrga intilmoqda. -Т.: « 0 ‘zbekiston»,
1999, 117-bet
157

---

2) Davlatdagi siyosiy kuchlarning o ‘zaro nisbati;
3) D avlat hududida istiqomat qilayotgan aholining k o ‘p 
millatliligi va o ‘zaro munosabati;
4) Davlat hududining katta yoki kichikligi ta ’sir etadi;
5) Uzoq yillar davomida shakllangan tarixiy an ’analar;
6) Jamiyatdagi mavjud ijtimoiy ong.
Shunday qilib, 
davlat tuzilishi shakli 
deganda, davlat 
hokim iyatining m a’m uriy-hududiy uyushuvi, davlat va uni 
tashkil etgan hududlarning, ayrim qismlarning, markaziy va 
mahalliy idoralar orasidagi munosabatlarning tabiati tushuni- 
ladi69.
Davlat tuzilishi 
— davlatning m a’muriy-hududiy boiinish 
tamoyillari va tuzilishini hamda m a’muriy-hududiy birliklar- 
ning yuridik maqomini, davlatning markaziy organlari bilan 
mazkur organlarning joylardagi mahalliy organlarining o ‘zaro 
munosabatlari qanday xususiyatlardan iborat ekanligini qamrab 
oluvchi tushunchadir.
Milliy-davlat tuzilishi 
deganda davlatning tuzilishi, uning 
m a’muriy-hududiy bo‘linishi, davlat bilan uning tarkibiy qism- 
lari o ‘rtasidagi o ‘zaro munosabatlar, davlat va uning tarkibiy 
qismlarining huquqiy holati, ularning vakolatlari xarakteri va 
hajmidan iborat ekanligi tushuniladi70.
M a ’muriy-hududiy tuzilish deyilganda 
dav lat tuzilishi 
tushunchasining tarkibiy qismi b o iib , davlat o ‘z vazifa va 
funksiyalarini bajarishi uchun, muayyan cheklangan hududini 
m a’lum bir hududiy (ma’muriy-hududiy) bo‘laklarga b o iini- 
shini tushunish lozim. U shbu hududiy b o ‘laklartla davlat 
apparati mahalliy organlarining strukturasi tuziladi. Shuning 
uchun d av latnin g hududiy tuzilishini m a ’m uriy-hududiy 
tuzilish deb ataymiz.
Davlatni hududiy jihatdan tashkillashtirish o ‘z