R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

1. 
Avvalambor, 0 ‘zbekiston Prezidenti fuqarolar huquq va
erkinliklarining kafilidir.
Bu shuni bildiradiki, 0 ‘zbekiston 
R espublikasi Prezidenti inson h u q u q larin i him oya qilish 
mexanizmining uzluksiz ishlashi uchun shaxsan javobgar, biror 
sabab bilan ushbu huquq va erkinliklar amalga oshirilishi 
buzilgan hollarda tegishli choralar k o ‘rishga majbur. Inson 
huquq va erkinliklarini himoya qilishning ta ’sirchan mexaniz- 
mini yaratish, xalqaro huquqni himoya qiluvchi tashkilotlar 
bilan hamkorlikni kengaytirish, davlat organlari xodimlari va 
butun aholining inson huquqlari masalalari bo‘yicha madani- 
yatini oshirish maqsadida, BMTning demokratiyalash, inson 
huquqlari va boshqaruv tizimini qoilab-quvvatlash borasidagi 
tavsiyalariga muvofiq, 0 ‘zbekiston Prezidenti 1996-yilning 31- 
oktabridagi farmoni bilan Inson huquqlari bo‘yicha 0 ‘zbekis­
ton Respublikasi Milliy markazini tashkil qildi.
Prezident inson huquqlari va erkinliklarini himoya qilishga 
qaratilgan hamda aholining alohida ijtimoiy himoyaga muhtoj 
guruhlarini, m asalan, nafaqaxo‘rlar, nogironlar va davlat
222

---

tom onidan himoyaga muhtoj fuqarolarni muhofaza qilishga 
yo‘naltirilgan qonunlar, farmonlar chiqarish orqali o ‘zining 
inson huquq va erkinliklarining kafili sifatidagi funksiyasini 
bajarib kelmoqda.
2. О ‘zbekiston Respublikasining Prezidenti Konstitutsiya va
qonunlarga rioya etilishining kafilidir.
Prezident o ‘z vakolatlarini 
amalga oshirib, barcha davlat organlari, mansabdor shaxslar 
va fuqarolarining o ‘z Konstitutsiyaviy majburiyatlarni zarur 
d a ra ja d a b ajarish larin i t a ’m inlaydi. U x a tti-h a ra k a tla ri 
Konstitutsiya talablariga javob bermayotgan organlar va shaxs­
larga bevosita m u ro jaat qilish orqali ham , shu sohadagi 
vakolatli organlar, xususan sudlar vositasida ham bunga 
erishadi.
0 ‘zb ekiston R espublikasi P rezidenti K o n stitu tsiy ad a 
belgilangan tartibda 0 ‘zbekiston Respublikasining suvereniteti, 
xavfsizligi va hududiy yaxlitligini muhofaza etish yuzasidan 
zarur chora-tadbirlarni ko‘radi. Suverenitetni muhofaza qilish 
davlat hokimiyati barcha tarmoqlarining faoliyat k o ‘rsatishi 
orqali ta ’minlanadi. Shuning uchun Prezident maxsus vakolat- 
larga ega, xususan, favqulodda vaziyatlar (mavjud tashqi xavf, 
ommaviy tartibsizliklar, yirik halokat, tabiiy ofat, epidemiya- 
lar) yuz berganda shaxsan o ‘zi tezkor qarorlar qabul qiladi. 
M asalan, u fuqarolarning xavfsizligini ta ’minlashni k o ‘zlab, 
О ‘zbekiston Respublikasining butun hududida yoki uning ayrim 
joylarida favqulodda holat joriy etadi, qabul qilgan qarorini 
uch kun mobaynida Respublika Oliy Majlisining palatalari 
tasdig'iga kiritadi.