Qurilishda menejment

Sof joriy qiymat
ba‘zida iqtisodiy integral samara deb ham ataladi. Loyihani 
amalga oshirish vaqtida mahsulot sotishdan olingan umumiy daromaddan shu vaqt 
davrida ketgan barcha sarf-xarajatlar ayirmasiga sof joriy qiymat deyiladi.
Rentabellik 
foydaning kapital qo`yilmalar yoki aksioner kapitaliga nisbati 
shaklida aniqlanadi. Tadbirkor lik loyihasini amalga oshirishda rentabellik har bir 
yilga hisoblab chiqiladi. Bu yerda soliqlar hisobga olinadi.
Integral samaradorlikni nolga tenglashtiruvchi rentabellikning dastlabki sath 
mazmuni samaradorlikning ichki koeffitsiyenti hisoblanadi. Agar samaradorlikning 
ichki koeffitsiyenti dastlabki sath mazmunidan past bo`lmasa, loyiha samarali 
hisoblanadi.
Kapital qo`yilmalarning qaytarilish davri
. Bu ko`rsatkich kapital 
qo`yilmalarning o`z-o`zini qoplash muddati sifatida amalda keng qo`llaniladi. Bu 
davrda funksional-ma‘muriy zararlar hisobdan chiqarilgandan keyin asosiy kapital 
qo`yilmalar qoplanadi.
Pulning maksimal sarf-xarajati.
Bu sof joriy qiymatning eng katta salbiy 
moliyalashtirish o`lchamlarini aks ettiradi va sarf-xarajatlarni qoplash manbalari 
bilan bog`lanishi lozim.
Zararsizlik me‟yorlari.
Bu ishlab chiqarilayotgan mahsulot partiyalarining 
minimal o`lchovi, «nol daromad» olinadi, ya‘ni sotuvdan kelgan daromad ishlab 
chiqarishdagi xarajatga teng bo`ladi.

---

o`arb mamlakatlari banklaridan kredit olishda biznes-rejaning boshqacha 
tuzilmasi qo`llaniladi. Bu holatda biznes-reja quyidagi bo`limlarni o`z ichiga oladi:
Kirish va umumiy ma‘lumot. Bu bo`limda yuridik shakl ko`rsatiladi, korxona 
faoliyati tarixi va muhim tadbirlarning qisqacha ta‘rifi beriladi.
1. Korxona faoliyatini baholash. Bu yerda korxonaning ba‘zi muhim 
xususiyatlari ko`rsatiladi, ya‘ni uning bozorda egallagan o`rni, mavqei, sotuv tizimi 
va boshqalar.
2. Mahsulotni va sotish bozorini ta‘riflash.
3. Tadqiqotlar va ishlanmalar. Bu bo`limda tadqiqotlar, dastur va 
tashabbuslarning asosiy yo`nalishlari aks ettiriladi.
4. Korxonaning ishlab chiqarish quvvati. Korxonaning ishlab chiqarish holati, 
ishlab chiqarish quvvatlarining holati ta‘riflanadi.
5. Xodimlar va mehnat munosabatlari.
6. Tashkil etish va boshqarish. Umumiy-tashkiliy ko`rsatkich lardan tashqari, 
oliy lavozimli shaxslar va rahbar xodimlarining qisqacha biografik ma‘lumotlari 
beriladi.
7. Yuridik ma‘lumotlar. Ishlab chiqarish faoliyati bilan bog`liq o`tmishdagi 
hamda hozirgi sud va arbitraj ishlari qisqacha ta‘riflanadi.
8. Moliyaviy ma‘lumotlar. Keyingi 5 yil ichidagi moliyaviy hisobotlar ko`rib 
chiqiladi. 5 yillik istiqbolli moliyaviy ahvol ta‘riflanadi.
9. Likvidlik. Qarzlar, aylanma mablag`lar holatining tahlili, kompaniyaning 
soliqlari, qarzlari ko`rsatiladi.
10. Shartnomalar. Korxona ishtirok etgan barcha shartnoma va bitimlar ta‘rifi 
beriladi.
11. Buxgalteriyaning boshqa hisob-kitoblari. Ro`yxatga olinmagan mulk 
(kvartira, mehmonxona, shifoxona, profilaktori ya va boshqalar)ning qisqacha bayoni 
beriladi.
Bundan ham qisqacha biznes-rejaning chizmasi G.Berl tomonidan taqdim 
etilgan. U quyidagi bo`limlardan iborat:
Kerakli pul mablag`i kiritilgan arizaning maqsadi, zayomni qoplash uslublari 
va uning ta‘minoti.