Qurilishda menejment

R
1
 q R G‟ Fa , R
2
 q R G‟ Fz ,
bu yerda, R - foyda;
R
1
, R
2 - 
foyda me‘yori (1- va 2-variantlar);
Fa, Fz - avanslashgan fondlar va tannarx qiymati.
Aylanishlar soni P q Fz G‘Fa bo`lganligi uchun R
2
q R
1
x P.

---

Korxona rentabelligi me‘yorini quyidagicha hisoblash mumkin:
 
R q P (U S)100 G‟ (F
o 
Q F
ob
),
bu yerda, R - foyda;
P - mahsulot hajmi;
U - mahsulot birligi narxi;
S - mahsulotning tannarxi;
F
o
- acosiy ishlab chiqarish fondlarining o`rtacha yillik qiymati;
F
ob
- aylanma mablag`larning hajmi.
Korxonalar ish amaliyotida rentabellikning bir qator ko`rsatkichlari 
qo`llaniladi. Mahsulotning rentabelligini sotilgan barcha mahsulotlar bo`yicha va 
uning alohida turlari bo`yicha aniqlash mumkin. Birinchi holda u mahsulotni 
sotishdan olingan foydaning uni ishlab chiqarish va sotish xarajatlariga nisbati 
sifatida aniqlanadi. Sotilgan mahsulotlarning rentabelligi tovar mahsulotini sotishdan 
olingan foydaning mahsulotni sotishdan tushgan tushumga nisbati sifatida; sof 
foydaning sotilgan mahsulotdan tushgan tushumga nisbati bo`yicha hisoblanadi.
Ishlab chiqarish fondlarining rentabelliligi asosiy faoliyatdan olingan 
foydaning asosiy ishlab chiqarish fondlari va moddiy aylanma mablag`larning 
o`rtacha yillik qiymatiga nisbati sifatida hisoblanadi. Bu ko`rsatkichni sof foyda 
bo`yicha ham hisoblash mumkin.
Korxona qo`yilmalarining rentabelliligi uning ixtiyoridagi mulkning qiymati 
bo`yicha aniqlanadi. Hisoblashda asosiy faoliyatdan olingan foyda va sof foyda 
ko`rsatkichlaridan foydalaniladi. Mulkning qiymati buxgalteriya balansi bo`yicha 
aniqlanadi. Bu ko`rsatkich korxona mulkining bir so`m qo`yilmalariga sotish 
darajasini ifodalaydi.
Korxona shaxsiy mablag`larining rentabelligi sof foydaning balans bo`yicha 
belgilangan, uning shaxsiy mablag`lariga nisbati bilan aniqlanadi.
Uzoq muddatli moliyaviy qo`yilmalarning rentabelligi qimmatbaho qog`ozlar 
va boshqa korxonalarda ulushli ishtirok etishdan daromadlar miqdorining uzoq 
muddatli moliyaviy qo`yilmalarning umumiy hajmiga nisbati sifatida hisoblanadi. 
Quyidagi 8.4.4-jadvalda rentabellikning tahlili haqidagi ma‘lumotlar ko`rsatilgan.
Jadval ma‘lumotlariga ko`ra, hisobot yilida sotilgan mahsulotlarning 
rentabelliligi o`tgan yilga nisbatan 0,4 %ga pasaygan. Bu sotishdan sof foyda 
miqdorining 3645 ming so`mga ko`paygani natijasida sodir bo`lgan.