Qurilish materiallarining asosiy xossalari



Download 335,19 Kb.
bet8/12
Sana13.04.2022
Hajmi335,19 Kb.
#548065
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
1-bob. Qurilish materiallarining xossalari

Issiqlik yutuvchanlik (sig’imi) - haroratlar farqi 10S bo’lganda 1 kg materialning yutgan issiqlik miqdori quyidagi formula yordamida topiladi:
QC.m.(t1-t2),
bu yerda: S-issiqlik yutuvchanlik koeffitsiyenti; Q-issiqlik miqdori, (kJ);
m-namunaning massasi, kg; (t1-t2)-haroratlar farqi, 0S.



Materialar

O’rtacha zichlik, kg/m3

, Vtm.0S

S, kJkg.0S

1

Granit

2600

2,50

2,5

2

Oddiy g’isht

1800

0,70

0,18-0,22

3

Og’ir beton

2100-2600

1,10-1,60

0,21

4

Engil beton

1200-1800

0,80-0,35

-

5

Qarag’ay (tolasiga perpendikulyar)

600

0,15

-

6

Mineral paxta

200-400

0,05-0,08

-

7

Yog’och tolali presslangan plitalar

300

0,08

0,07

8

G’ovakli plastmassa

20

0,035

-

9

Po’lat

7850

58

0,11

10

Suv

1000

0,58

1,0

11

Havo

0,00129

0,02

-

Materiallarning issiqlik yutuvchanligi Markaziy Osiyo quruq-issiq iqlimda quriladigan bino loyihalarini tuzishda, devorbop konstruksiyalar, qavatlararo plitalar va isitish majmualarini hisoblashda katta ahamiyatga ega. Ba’zi materiallarning issiqlik yutuvchanlik koeffitsiyenti 1.1-jadvalda keltirilgan.
Ba’zi materiallarning issiqlik o’tkazuvchanlik va yutuvchanlik koeffitsiyentlari
Olovga bardoshlik - materialni 15800S va undan yuqori haroratda yumshamaslik va deformatsiyalanmaslik xususiyatidir. Olovbardosh materiallar sanoatda pishirish humdonlarini qoplashda ishlatiladi. Bu jihatdan materiallar eriydigan (13500S kam), qiyin eriydigan (1350-15800S) va erimaydigan (15800S yuqori) turlarga bo’linadi.
Materiallarning termik chidamliligi ularning haroratni siklli ko’p marta o’zgarishiga buzilmasdan chidash xususiyatidir. Termik chidamlilik materialning tarkibiga, haroratdan kengayish koeffitsiyentiga bog’liq bo’ladi. Haroratdan kengayish koeffitsiyenti kichik bo’lsa, materialning termik chidamliligi shunchalik yuqori bo’ladi. Granit, oyna va shu kabi materiallarning termik chidamliligi kichik.
Yonuvchanlik materialning olov ta’sirida ma’lum muddatda yonmaslik xususiyatidir. Bu jihatdan materiallar - yonmaydigan, qiyin yonadigan va yonadigan turlarga bo’linadi. Masalan, yonmaydigan materiallarga beton, g’isht, po’lat, granit va h.k., qiyin yonadiganiga asfaltbeton, fibrolit, ba’zi penoplastlar, shimdirilgan yog’och va sh.k., yonadiganlariga - yog’och, gulqog’oz, bitum, bo’yoqlar va sh.k. lar kiradi.
1.6. Radiatsiyaga chidamlilik
Radiatsiyaga chidamlilik materialning ionlantiruvchi nurlar ta’sirida uning tuzilishi va fizik-mexanik xossalarini o’zgartirmaslik xususiyatidir. Atom energetikasining rivojlanishi, turli radioaktiv nurlarni xalq xo’jaligida ishlatilishi materiallarni nurlarga chidamliligini o’rganishga, bu nurlardan muhofazalovchi materiallarni yaratishga olib keldi. Radiatsiya nurlari, xatto kristall tuzilishli materiallarni amorf holatga keltirishi, ularda juda kuchli ichki zo’riqishlar hosil qilishi va buzishi mumkin. Radioaktiv nurlardan himoyalash uchun mahsus tarkibli o’ta og’ir betonlar, metall qotishmalari va sh.k. ishlatiladi.

Download 335,19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish