Qurilish materiallari va konstruksiyalari

Faoliyatdagi korxonalarning qayta qurilishi (rekonstruksiyasi) – bu muayyan sexlar hamda asosiy, yordamchi va xizmat ko‘rsatish ob'ektlarini, odatda, ishlab chiqarishni takomillashtirish va ilmiy-texnikaviy taraqqiyot asosida uning texnik-iqtisodiy darajasini oshirish bilan bog‘liq bo‘lgan va umuman, ishlab chiqarish quvvatini asosan xodimlar sonini ko‘paytirmasdan oshirish hamda bir vaqtning o‘zida mehnat sharoitini va atrof-muhitni yaxshilash orqali mahsulot nomenklaturasi sifatini yaxshilash va uni o‘zgartirish uchun komleks loyiha bo‘yicha korxonani qayta qurish uchun amalga oshiriladigan qayta qurishdir.
Faoliyatdagi korxonaning texnik jihatdan qayta qurollanishidagi xarajatlar, bir xil ishlab chiqarish quvvatlarini yangi qurilish hisobiga yaratish va korxonalarni qayta qurish (rekonstruksiya qilish)ga bo‘lgan xarajatlarga nisbatan tez o‘zini qoplaydi.
Faoliyatdagi sanoat korxonalarini texnikaviy qayta qurollantirishda qurilish ishlarini maksimal ravishda qisqartirish, rasmiylashtiruvni soddalashtirish va ilg‘or texnologik jihozlar va texnik jarayonlardan eng yuqori darajada foydalanish-asosiy yo‘nalish hisoblanadi. Texnikaviy qayta qurrolantirish uchun yo‘naltiriladigan kapital qo‘yilmalar limiti qurilish (temir yo‘l, dengiz-suv, daryo, havo transporti, qishloq xo‘jaligi, qurilish va boshqa tarmoqlardagi qurilishlar) smetasiga kirmaydigan hamda jihozlar uchun yo‘naltirilgan xarajatlarning bir qismini o‘z ichiga oladi.
Texnikaviy qayta qurollantirishda qurilish-montaj ishlari miqdorining tarkibiga faqatgina quyidagilar kirishi mumkin:

• 
  Almashtiriladigan jihozlarni qayta montajlash;
  
• 
  Almashtiriladigan yoki mavjud maydonlarda qayta o‘rnatiladigan jihozlar o‘rniga yangilarini montajlash;
  
• 
  Mavjud fundamentlarni yig‘ish va fundament va yer osti tonnellarini yangi jihozlarga mos ravishda o‘rnatish;
  
• 
  Mavjud binolarni qayta rejalashtirish;
  
• 
  Truba o‘tkazgichlari va elektr kabellari bo‘ylab uzatiladigan vositalar parametrlarining o‘zgarishi munosabati bilan yangi jihozlarga sanoat o‘tkazgichlarini qayta o‘tkazish va o‘rnatish;
  
• 
  Mavjud ishlab chiqarish binolarini jihozlash va ularni moslashtirish;
  
• 
  Mavjud binolarni yangi texnika, texnika xavfsizligi bilan ta'minlash va mehnat muhofazasini yaxshilashni tatbiq etish bo‘yicha chora-tadbirlarga moslashtirish;
  
• 
  Isitish va isitishning boshqa moslamalarni qattiq yoqilg‘idan suyuq yoqilg‘i va gaz bilan ishlashga o‘tkazish hamda ularni yangi binolarni qurmasdan magistral gaz o‘tkazgichlariga bog‘lash;
  
• 
  Ventilyasiya tarmoqlarini yaxshilash va zamonaviylashtirish;
  
• 
  Korxonalarni elektr uzatish va issiqlik trassalari liniyalariga bog‘lash;
  
• 
  Sanoat estetikasi(mavjud binolarni, jihozlarni va trubo-o‘tkazgichlarni rangli bo‘yash, ishlab chiqarish binolarini ko‘kalamzorlashtirish ) bilan bog‘liq ishlar;
  
• 
  Yangi qurilishsiz ishlab chiqarishni ixtisoslashtirish va ishlab chiqarish kooperatsiyalashuvi(o‘zaro hamkorligi)ni kengaytirish bo‘yicha ishlar;
  
• 
  Korxonani qurish va uni rekonstruksiya qilishning oldindan tasdiqlangan loyihasida ko‘rsatilgan va mavjud ishlab chiqarish maydonlarini ko‘paytirmasdan, xom-ashyo, material, yoqilg‘ining yangi turlaridan foydalanish bilan bog‘liq ishlar;
  
• 
  Asosiy fondlarning faol qismi va ishlab chiqarishni rivojlantirish(yuqoriroq tezlik, bosim, harorat va b.dan foydalanish) bo‘yicha boshqa chora-tadbirlarni yangilash bilan bog‘liq ishlar;
  
• 
  Faoliyatdagi korxonalarni texnik jihatdan qayta qurollantirishda qurilish-montaj ishlari, odatda, texnik qayta jihozlashga sarflanadigan xarajatlar smeta qiymatining 10%dan ortmasligi kerak.
  

Belgilangan tartibda yangi qurilish yoki faoliyatdagi korxonani kengaytirish davri bilan bog‘liq holatlarda, asosiy yakuniy mahsulot chiqarishni ta'minlovchi quvvat ishga solinishiga qadar, loyiha qayta ko‘rilib chiqiladi. O‘zgartirilgan loyiha bo‘yicha qurilishning davom ettirilishi dastlab tasdiqlngan loyihaga muvofiq, muayyan ta'rif(tushuncha)ga taaluqli hisoblanadi.

Faoliyatdagi korxonani rekonstruksiya qilish loyihasini qayta ko‘rib chiqishda, o‘zgartirilgan loyiha bo‘yicha qurilishni davom ettirish, agarda qayta ko‘rib chiqilgan ishlar tarkibining mazmuni va turlari ushbu ta'rifga mos kelsa, rekonstruksiya yoki kengaytirishga taaluqli hisoblanadi.