Qurilish materiallari

2.6. Tabiiy tosh materiallarini yemirilishdan saqlash usullari
Tabiiy tosh materiallari ishlatilganda quyidagi tabiiy va texnogen omillar ta'sirida buzilishi mumkin: yoriqlar va g'ovaklarda suvning muzlashidan hosil bo'ladigan ichki zo'riqishlar; harorat va namlikning keskin o'zgarishidan mikroyoriqlar hosil bo'lishi; sizib o'tuvchi suv ta'sirida tosh komponentlariningyuvilishi; atmosferada mavjud SO₂, CO₂ va shu kabilar gazlar, oqava va sizot suvlar tarkibida bo'lgan ishqor, kislota, tuz, uglevorod qoldiqlari, mineral o'g'itlar ta'sirida yuz beradigan kimyoviy korroziyalar va h.k.
G'ovak toshlami yemiruvchi muhitlardan himoyalash uchun yuza qismlarini zichlashtiruvchi moddalarda shimdirish, suv yuqtirmasligini ta'minlash uchun gidrofob moddalar sepish mumkin. Zich toshlarni suv ta'siridan saqlash uchun sirtini silliqlash, jilolash zarur. Bunda zich va silliq yuzadan suv tez va to'g'ri oqib o'tadi.
Ohaktosh va dolomitlarning yuzasini kremneftorlash (flyuatatsiya, qoplash) usulida zichlashtiriladi. G‘ovak toshlarni polimerlar bilan shimdirib, zichligi, mustahkamligi keskin oshiriladi. Tosh yuzasiga kremniyorganik suyuqlik (GKJ-10, GKJ-94), emulsiyalar (bitum emulsiyasi) shimdirib gidrofob xususiyat berish mumkin.
Nazorat savollari:

1. Tog' jinslarini hosil bo'lishiga nisbatan guruhlarga bo'Iinishini avting.

2. Asosiy jins hosil qiluvchi minerullarni aytib bering.
3. Magmatik jinslarning asosiy turlari va xossalcirini keltiring.
4. Cho'kindi jinslarning lurlari va xossalarini ayting.
5. Metamorflk jinslarning turlari va xossalarini ayting.
6. Tosh buyumlarni tayyorlash texnologiyalari nima?
7. Qurilishda ishlatiladigan tosh materiallarning asosiy turlarini ayting.
8. Tosh materiallarni yemirilishdan himoyalash usullari nima ?


III BOB
KERAMIK MATERIALLARI VA BUYUMLARI


Tayanch iboralar: giltuproq, alumosilikatlar, quritish, kuydirish, mikrokompozit, makrokompozit, suvga chidamlilik, modifikatorlar, devorbop keramika, bezak keramikasi, texnik keramika.