Qurilish materiallari korxonalar iqtisodiyoti

5.Korxona tushunchasi, belgilari, shakllari va turlari

Jamiyatning asosiy bo’g’inini, ishlab chiqarish va xizmatni bozor va jamiyat uchun amalga oshiruvchi, o’z xo’jalik faoliyatini o’z ehtiyoji uchun emas, boshqalar talabini qondirishga yo’naltiruvchi korxonalar tashkil qiladi. Shuning uchun ham korxona ta’rifini yoritish uchun uning mazmuniga xar tomonlama yondashish zarur. Korxona iqtisodiyotiga bag’ishlangan adabiyotlarda bu masalaga yaxlit yondashuv mavjud bo’lib, uning mazmuniga tashkiliy-iqtisodiy, huquqiy nuqtai nazardan, hamda korxonaning jamiyatda tutgan o’rni, mavqyeiga qarab yondashish tavsiya qilinadi.

Korxona- jamiyatning asosiy bo’g’ini hisoblanuvchi, aholi ehtiyojini qondirish va foyda olish maqsadida resurslardan oqilona foydalanish asosida maxsulot ishlab chiqaradigan, xizmat va boshqa ishlarni bajaradigan, faoliyati doirasida mustaqil qarorlar qabul qiladigan va unga javobgar, huquqiy shaxs maqomiga ega bo’lgan xar xil ko’lamdagi xo’jalik yurituvchi subyektdir.

Masala. Qurilish tashkiloti tomonidan bir yil davomida 5 400 mln so’mlik ish bajarilgan. Korxonaning asosiy fondlari yil boshidagi qiymati 800 mln so’mni, yil oxiridagi qiymati – 900 mln so’mni tashkil qilgan.

Asosiy fondlar qaytimi va fondlar sig’imini aniqlang.