Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalarini ishlab chiqarish

Energiya tejovchi uy ishonchli kelajakni tahminlaydi 
Germaniyada energiya narxi anchadan beri chopzilib kelayotgan muammo boplib qolgan. 
Yoqilgpining qazib olinadigan turlari narxi doim opsib bormoqda va istiqbol optimizmdan 
dalolat bermayapti. Uy egalari narxlarning bunday bosimiga qarshilik qila olmayaptilar. 2002 
yildan beri amal qiluvchi energiyani tejash topgprisidagi koprsatma yangi qurilgan va qayta 
qurilgan uylar uchun yonilgpi istehmoli koprsatkichini yiliga faqat 9,5 l/m² miqdori bilan 
cheklaydi. Bu ham vaziyatni biroz yaxshilangan boplsa ham, oilaviy byudjetdagi yuk hali ham 
ancha yuqoridir. Mazkur muammoning muqobil yechimi energiyani tejovchi uy hisoblanadi. 
Misol tariqasida Unterfranxendagi shunday uyning energetik balansini keltirish mumkin, bu 
balans oilalarni yangi uyga kopchirilganda bir yil keyin tuzilgan edi. Mazkur uyning isitilishi 
uchun issiqlik energiyasiga va issiq suv olishga boplgan ehtiyoji yiliga 1 m² foydali yuzaga 
kvt.soat birlamchi energiyani tashkil etadi. Bu miqdor issiq suv olish va uyning 263,5 m² 
isitiladigan yuzini isitish uchun 5,3 l mazut sarflanishiga mos keladi. SHunday qilib, energiyani 
istehmol qilish koprsatkichi energiyani tejash topgprisidagi koprsatmada kopzda tutilgan 
koprsatkichdan 44% past. Bu haqda koppchilik uy egalari orzu qilishadi. Uydan foydalanishning 
birinchi yilida isitish va issiq suv qiymati 750 yevroni, yahni yiliga 2,85 yevro/m² ni tashkil etdi. 
Bunday oz miqdorda energiya sarflanishga ega boplgan bu uy yiliga 60 kvt.soat/m² miqdorida 
energiya istehmol qilish topgprisidagi energiyani tejovchi uyga boplgan talablarga mos keladi. 

---

98 
Bunday gparoyib natijaga qanday erishildi? Avval boshdanoq, gap faqat zamonaviy 
mehmoriy bezash topgprisida emas, balki isitish va issiq suv olish uchun minimal energiya 
sarflash topgprisida olib borildi. SHularni hisobga olgan holda, uy energiya tejovchi qilib 
loyihalangan edi. Mazkur uyning juda kam energiya istehmol qilishini asosan uning 
konstruktsiyasi bilan izohlanadi. Devorlarning ratsional konstruktsiyasi hal qiluvchi ahamiyatga 
ega boplib, issiqlik izolyatsiyasi ana shundan boshlanadi. Foydalanilgan qurilish materiali porit 
koppikbeton yaxshi issiqlik izolyatsiyasi uchun sharoit yaratadi. U xonalarda qulay mikroiqlimni 
tahminlaydi va energiya istehmolini ancha kamaytiradi. Tashqi devorlarni qurish uchun material 
sifatida qalinligi 8 sm boplgan mineralkoppik materialdan ishlangan izolyatsiyali qalinligi 30 sm 
li poritli yassi bloklardan foydalanildi. Bunday bloklarning boshqa qurilish materiallariga 
qaraganda afzalliklari, birinchi navbatda, ularning gpovakli tuzilishi bilan tahminlanuvchi yuqori 
issiqlik izolyatsiyasi qobiliyati, shuningdek, yuqori darajadagi mustahkamligidir. Bundan 
tashqari, yengil, yirik oplchamli bloklarni yupqa qatlamli aralashma ustiga terib chiqish sezilarli 
darajada samara berdi. 
Bu uyning kam energiya istehmol qilishiga boshqa omillar ham tahsir etgan, jumladan, 
izolyatsiyalovchi oynalar oprnatilgan yogpoch derazalar, issiqlik izolyatsiyalovchi tom, zarbali 
shovqinlardan izolyatsiya qilish uchun mineral tolalardan tayyorlangan matolar bilan podval 
ustyopmalari, shuningdek, garaj bilan ishchi kabinet oprtasidagi izolyatsiyalangan topsiq kabilar. 
Energiyani tejashda katta ulushga yogpoch va granulalangan yonilgpi bilan ishlovchi gaz qozoni 
va pechi yordamida binoni isitish hisobiga erishildi. Olovdon birinchi qavatda 70 m² yuzani 
isitadi va qulay mikroiqlim hosil qiladi. Quyosh termobatareyasi quyosh energiyasi yordamida 
xopjalikka kerakli suvni isitadi.