Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish

 
 
 
Xulosa.
Gipsi DAST-768-97 bo„yicha qotish muddati indeks ______, turi esa ___________ qotuvchan 
ekan. 
Nazorat savollar 
1.
Gips bog„lovchilar. Sinov usullri. Qaysi DAST da ko„satilgan? 
2.
Qurilish gipsini olish va qotish reaksiyasini yozing? 
3.
Gipsning suvda eruvchanligi eng yuqori bo„lgan harorat qanday? 
4.
Gips xamirining normal quyuqligi va quyuqlanish (qotish) davri qaysi asboblarda aniqlanadi? 
5.
Gips xamirining quyuqlanish davri boshlanishi va qotish davri oxiri deganda nimani tushinasiz?
6.
Gipsli bog„lovchilarning DAST talabiga ko„ra quyuqlashish muddati bo„yicha qaysi turlari mavjud, ularning 
indeksi hamda qotish boshlanishi va qotish muddatining oxiri (tugashi) ni ayting? 

---

8 
4- tajriba ishi 
Gips toshi mustahkamligiga qo„shilmalar ta‟siri
(O„zRST 768-97. n.5). 
Ishning maqsadi va vazifasi:
Gips toshi mustahkam-ligi namunani (turli nomdagi va 
miqdordagi qo„shilmalar qo„shilgan holdagi) egilishga va siqilishga bo„lgan mustah-kamligi orqali 
aniqlanadi.
Gipsli bog„lovchilarning mustahkamlik ko„rsatkichlari O„zRST 768-97 va DAST 125-79 
bo„yicha aniqlanadi. 
Qo„shilma sifatida oldingi tajriba ishlarida qabul qilingan variant tavsiya etiladi. 
Kerakli asbob-uskunalar
: MII-100 asbobi, gidravlik press (10-20 tonnali), o„lchamlari 
40x40x160 mm li qoliplar, 40x62,5 mm li po„lat plastinkalar, sig„imi kamida 1 litr bo„lgan idish-
kosa, o„lchamli shisha idish (0,5-1 litr), analitik torozi va toshlar, kurakcha, pichoq, sekundomer, 
mashina moyi, turg„un vaznli gips namunasi, suv. 
Ishning olib borish tartibi:
1. Normal quyuqlikka ega bo„lgan gips xamiridan 40x40x160 mm o„lchamli 9 ta namuna 
tayyorlaymiz. 
2. S/G nisbati 0,45:0,50 va 0,55. Egilishdagi va siqilishdagi mustahkamligini aniqlab taqqoslash, 
S/G nisbati bog„liqligi egri chizig„i grafigi quriladi. 
3. Qo„shimchalar qo„shib normal quyuqlikdagi gips xamiridan quyidagi variantlarda namuna 
tayyorlanadi: 
1.
Qurilish gipsi.
2.
Qurilish gipsi + NaCl- 1; 2; 3; %
3.
Qurilish gipsi + SSB – 0.1: 0.3: 0.5: % 
4.
Qurilish gipsi + Ohak – 2: 4: 6% 
5.
Qurilish gipsi + Sovun ko„pigi – 0,5: 0,75: 10% 
Tayyorlangan namunalarni 2 soatdan keyin, 7 sutka havo-da qotgandan keyin va namunalar 
doimiy (o„zgarmas) massasi-gacha quriganidan keyin 3 tadan namunalarni avval MII-100 asbobida 
egilishiga va hosil bo„lgan yarimtali bo„lakchalarni plastinkalar – yordamida gidravlik preslarda 
siqilishda bo„lgan mustahkamlik chegarasini tekshiramiz, natijalar 4 jadvalga kiritiladi. Namunalarni 
laboratoriya quritish shkaflarida 60-65 
0
C haroratda o„zgarmas massasigacha quritiladi. 
Eslatma: 
Bog„lovchini oz miqdorda sarflash maqsadida namunalar o„lchamlarini o„zgartirish 
mumkin, yana 30x20x30 mm namunalar tayyorlab faqat siqilishda mustahkamlik chegarasini 
aniqlash mumkin.