Tovar harakati va sotish jarayoni - Mahsulotning yuk sifatida ishlab chiqarish jarayonidan iste'molchiga yetib kelishgacha — tashish, saqlash va qo`shimcha (qadoqlash, o`rash, tamg`alash kabi) ishlarni bajarysh bilan bog`liq bo`lgan jarayon tovar harakati deyiladi. Uni tashkil etishda-firmaning asosiy maqsadi, birinchidan, mahsulotni tezda, yaqin masofa orqali va samarali usul bilan o`z xaridoriga yetkazish; ikkimchidan, tovarning xaridori bilan «uchrashishiga» eng qulay sharoit yaratishdan iborat bo`lishi shart. Tovar harakatini rejalashtirishda, korxonalar tanlagan tovar sotish uslublariga asoslaniladi. Ular quyidagi uch uslubdan biri bo`lindi mumkin
- : — tovar ishlab chiqaruvchi vositachilarsiz, to`g`ridan-to`g`ri o`zining iste'molchisi bilan bog`lanishi;
- — tovarlarni mustaqil vositachi (firma)lar orqali sotish;
- — aralash usul, itlab chiqaruvchi firma va vositachi savdo tashkiloti sarmoyalari qatnashishi orqali.
Tovar harakati qatnashuvchilari quyidagi vazifalarni bajaradi: Ishlab chiqarilgan mahsulotni taqsimlash va sotish; ishlab chiqarishga kerakli xom ashyo va materiallar tayyorlash; marketing tadqiqotlari o`tkazish; tovarlar iste'molchilari bilan to`g`ridan-to`g`ri aloqa o`rnatish; oldi-sotdi qilish uchun shartnomalar tuzish jarayonini tayyorlash; tov'arning iste'molchiga yetib borishini rag`batlantiruvchi siyosat yurg`izish; tovar assortimentini rejalashtirishda qatnashish va yordamlashish, tovar harakatini moliyaviy ta'minlash; sotilgan tovarlarga qo`shimcha xizmat uyushtirish; tovarlarni tashish; tovarlarni omborlarga joylash va saqlash, tovarlarni sortlarga ajratish, kichik o`ramalarga qadoqlash, tamg`alash, o`z savdo bitimini tuzishga tavakkal qilish, sotilgan tovar bahosini aniqlashda qatnashish va boshqalar. Ana shu ko`p qirrali vazifalarni maxsus savdo firmalarining bajarishi, tovar harakatidagi sarf-xarajatlarning ancha yuqori samara berishini ta'minlaydi. Vositachi hamkorlarni tanlash hamma tovar ishlab chiqaruvchilar uchun muhim davr hisoblanadi. - Tovar harakati qatnashuvchilari quyidagi vazifalarni bajaradi: Ishlab chiqarilgan mahsulotni taqsimlash va sotish; ishlab chiqarishga kerakli xom ashyo va materiallar tayyorlash; marketing tadqiqotlari o`tkazish; tovarlar iste'molchilari bilan to`g`ridan-to`g`ri aloqa o`rnatish; oldi-sotdi qilish uchun shartnomalar tuzish jarayonini tayyorlash; tov'arning iste'molchiga yetib borishini rag`batlantiruvchi siyosat yurg`izish; tovar assortimentini rejalashtirishda qatnashish va yordamlashish, tovar harakatini moliyaviy ta'minlash; sotilgan tovarlarga qo`shimcha xizmat uyushtirish; tovarlarni tashish; tovarlarni omborlarga joylash va saqlash, tovarlarni sortlarga ajratish, kichik o`ramalarga qadoqlash, tamg`alash, o`z savdo bitimini tuzishga tavakkal qilish, sotilgan tovar bahosini aniqlashda qatnashish va boshqalar. Ana shu ko`p qirrali vazifalarni maxsus savdo firmalarining bajarishi, tovar harakatidagi sarf-xarajatlarning ancha yuqori samara berishini ta'minlaydi. Vositachi hamkorlarni tanlash hamma tovar ishlab chiqaruvchilar uchun muhim davr hisoblanadi.
Bahoga ta'sir etuvchi omillar
Istemolchilar
|
Hukumat
|
Tovar harakati qatnashchilar
|
Raqiblar
|
Xarajatlar
|
Narxlashtirish bo’yicha qaror
|
E’TIBORINGIZ UCHUN
RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |