2.3. Tashxis aniqligini oshiruvchi algoritmlarni qiyosiy tahlili va matematik modeli Yuklab olingandan so'ng, dastur quyidagi ma'lumotlarni berdi:
Kadrdagi signal amplitudasining o'rtacha qiymati -20,375000
Doimiy komponent olib tashlanmoqda...
Uolsh asosida kengaymoqda...
Har qanday tugmani bosing
Grafiklar 3 marta qurilgan. Bitta ekranda 256 kvadrat qisqartiriladi.
4 Dasturning tavsifi
Ushbu dastur Uolsh asosida signal kengayishlarini amalga oshiradi.
Ishlab chiqilgan dastur quyidagi funktsiyalarni bajaradi:
1) butun son tipidagi ma'lumotlar blokini qabul qiling, fayldagi birinchi element fayldagi qiymatlar sonini ko'rsatadi;
2) 256 ta qiymatdan iborat kadrni tanlash;
3) formuladan foydalanib o'rtacha arifmetikni hisoblang ;
4) xi=xi - m ramka qiymatlaridan doimiy komponentni olib tashlang;
5) Walsh asosidagi signalni kengaytirish;
6) faylda kengaytirish koeffitsientlarini saqlash;
7) signalning sxemasini tuzish;
8) Uolsh funksiyasining grafigini tuzish;
9) 2 - 8 bosqichlarni fayl oxirigacha 256 qiymatdan iborat ofset bilan takrorlang;
Uolsh funktsiyalari tizimi nuqtai nazaridan kengayish quyidagi tarzda amalga oshiriladi:
Uchburchak signalni taxmin qilish kerak bo'lsin.
Rasm.1.
1-rasmda uchburchak shaklidagi signal va Uolsh funktsiyalari tizimiga ajralgan bir xil signal ko'rsatilgan.
Vaqt oralig'ida [-T/2,T/2] parchalangan signal s(t) = U(t/T+1/2) (1) funksiyasi bilan tavsiflanadi.
Biz umumiy Furye seriyasining koeffitsientlarini hisoblaymiz:
(2)
(3)
Uchburchak shaklining tebranishini Uolsh funktsiyalari tizimiga ko'ra qatorning dastlabki ikki hadi bo'yicha yaqinlashtirganda, pog'onali shaklning taxminiy tasviri olinadi.
Elektrokardiyogram (EKG) - bu yurak faoliyatining elektr potentsialini qayd etish, bir yoki bir nechta elektroddan olingan va kardiyosikllarning davriy ketma-ketligidan iborat. Oddiy kardiyosiklda bir nechta elementlar ajralib turadi: P-to'lqin, QRS kompleksi va T-to'lqin (1-rasm). Kompyuter elektrokardiografiyasining bir qator zamonaviy texnikalarining asosiy nuqtasi qorincha depolarizatsiyasi jarayonini aks ettiradigan QRS kompleksining ajratishdir. Keyin P va T tishlari aniqlanadi, bu o'ng va chap atriyani depolarizatsiya jarayoni va qorincha miokardining yakuniy repolarizatsiya jarayonini aks ettiradi [1-3].
Hozirgi vaqtda veyvlet (ing. wavelet - kichik to’lqin) tahlilidan foydalanish EKG signalini tahlil qilish uchun istiqbolli hisoblanadi. Veyvletlar - vaqt va chastotada lokal bo'lgan ma'lum bir shakldagi matematik funktsiyalar oilalari uchun umumlashtirilgan nom va unda barcha funktsiyalar bitta asosiy funktsiyadan, vaqt o'qi bo'ylab cho'zish va surilish orqali olinadi. Signallarning Furye qatoriga kengayishi bilan taqqoslaganda, veyvlet signallari yuqori aniqlikdagi signallarning xususiyatlarini namoyish etishga qodir.
1-rasm. Odatdagi EKG signal kompleksi
Wavelet-o’zgartirish ko’rinishi va wavelet tashuvchisi turini tanlash EKG signalini tahlil qilish uchun ishlab chiqilgan usul uzluksiz wavelet-o'zgarishiga (CWT) asoslangan. Uzluksiz wavelet-o'zgarishi har doim turli xil shkalalarda signalni turli chastota diapazonlarida tavsiflaydi, diskret to'lqin uzatish (DWT) esa shkalalar bilan chegaralanadi. DWT o'rniga CWT-dan foydalanish ko'proq imkoniyatlarni beradi [4-5].
S - signal va ψ - weyvlet bo'lsin. Uzluksiz konversiyalashda s signalning shkala koeffitsienti a va b pozitsiyalariga mos keladi wavelet-koeffitsientlari quyidagi formula bo'yicha aniqlanadi[4]:
Asos sifatida ishlatiladigan maqbul waveletni tanlash uchun bir nechta wavelet funktsiyalari sinovdan o'tkazildi. Optimal wavelet yordamida biz kardioskopning to'qqizta nuqtasi koordinatalarining to'g'ri joylashishini ta'minlaydigan narsani tushunamiz: T to'lqinining boshlanishi, cho'qqisi va aralashishi, QRS kompleksi va P-to'lqin. Bazi loyihalarda ixcham qo'llab-quvvatlanadigan biortogonal waveletlardan foydalaniladigan bo’lsa bazilarida esa Gauss waveletlari (oldingi to'lqinlar) ishlatiladi. Ushbu wavelet oilalarining xususiyatlari 1-jadvalda keltirilgan.
Yuqoridagi talablarga javob beradigan eng yaxshi wavelet-tashuvchisi, olingan natijalarga ko'ra (2-jadval), “bior1.5” biorthogonal waveletidir.
EKG signalining to'qqizta koordinatalarini to'g'ri joylashishini aniqlash uchun ishlatilgan o'lchov sifatida biz QRS kompleksini aniqlash uchun 15-o'lchovni va P va T to'lqinlarini aniqlash uchun 41-o'lchovni ishlatdik. 15 va 41-o'lchovlar ushbu tishlarni aniqlashda eng katta aniqlikni ta'minlaydi. 15 va 41 o'lchovlardagi bior1.5 wavelet 2-rasmda berilgan.
1-jadval. Gauss va biortogonal waveletlar xususiyatlari
