Shijin ("Qo'shiqlar kitobi", xitoycha. 詩經, 诗经, pinyin: Shī Jīng; ) - Xitoy adabiyotining eng qadimiy yodgorliklaridan biri, qadimgi Xitoyning turli mintaqalari tili va urf-odatlari to'g'risida noyob ma'lumot manbai. Bu asar Konfutsiy matnlari Wu Chingning kanonik to'plamiga kiritilgan.
XI-VI asrlarda yaratilgan 305 xalq qo'shiqlari va turli janrdagi she'rlarni o'z ichiga oladi. Miloddan avvalgi e. va ma'naviy va ijtimoiy hayotning turli xil hodisalarini aks ettirish; asarlarni tanlash va tahrirlash Konfutsiyga qalamiga mansub. Lun Yu Konfutsiyni Shijingni tabiat va jamiyat to'g'risidagi bilim manbai sifatida o'rganishga chaqiradi.
"Qo'shiqlar kitobi" ning arxaik tili sezilarli darajada yuqori. Zuo Zhuan, Shang Shu kitobning ushubu qisimlari ma'lumotli qatlam orasida keng tarqalganligini takidlaydidi. Qo'shiqlar Xitoy madaniy doirasiga tegishli ekanligi belgisi sifatida keltiriladi. XX asr arxeologik topilmalari, Muqobil yozuvda qo'shiqlardan parchalar topilgan: ular muqobil fonetik tizimga ega bo`lgan. Bizgacha yetib kelgan Xitoy adabiyotining eng qadimiy asarlarda she'riyat katta qismini egallagan. Og'zaki ravishda yaratilgan birinchi adabiy yozma yodgorlik Shijin qo'shiq kitobi (诗经) edi. Yozuv paydo bo'lganidan keyin yozib olindigan.
Shijin miloddan avvalgi 2-1 ming yilliklarga oid Bu xalq og'zaki ijodi yodgorligidir. Shijinda yozilgan qo'shiqlar qullar tuzumi davrida yaratilgan. Ular mehnat jarayonini takrorladilar, hayotning ba'zi bir holatini tasvirlab berdilar yoki dushman ustidan qozonilgan g'alaba sharafiga ijro etdilar. Qadimgi Xitoyning mashhur tarixchisi Sima Qianning aytishicha, dastlab 3000 qo'shiq saqlanib qolgan. Ammo , ba'zi qayta ishlashlardan so'ng, bizgacha atigi 305 tasi yetib keladi. Shijin 4 qismga bo'lingan: katta odatlar, mayda odatlar, shohlik odatlari va madhiyalar. Shohlik odatlari qismi to'y, sevgi, rahm-shafqat, ofis-byurokratik, iqtisodiy (yoki taqvim) she`r va qo`shiqlarga bo'linadi.
"Qishloq xo'jaligi yilining qo'shig'i" da 4 xor ishtirok etadi: qizlar, o'g'il bolalar, erkaklar va ayollar; qo'shiqlar qishloq xo'jaligi ishlarining o`ziga xos xususiyatlarini ko'rsatdi. Qo'shiqlari odamlar tomonidan bir vaqtning o'zida ularning musiqiy ohangida kuylangan, shakllangan. Mohiyatiga ko'ra qo`shiqlar, dala ishlari jarayonida, diniy va kundalik marosimlarda ko'pincha ijro etiladigan musiqa, harakatlar va imo-ishoralar bilan uzviy bog'liq edi. , xalq bayramlari, tantanalar, o'yinlarda ulardan keng foydalanilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |