Qo`lyozma xuquqida mamatqulova (yuldasheva) gulzira ergashali qizining

O’simlik soni va arealining o’zgarish sabablari. Ko’plab chorva mollari 

boqilishi tufayli qisqargan. 

Muhofaza choralari. Qizil kitobga kiritilgan. Alohida muhofaza choralari ishlab 

chiqilmagan. Bu turning biologiyasini tabiatda va madaniy holda o’rganish lozim. 

Uni nazorat ostiga olish uchun Oqtog’ va Tamditog’da nazoratxonalar tashkil 

qilish tavsiya etiladi. 

5-rasm. Qoratog’ chalovi - Stipa karataviensis Roshev 

 

Kamyoblik  darajasi  3.  Nurota  va  Oqtog’  tizmasidagi  areali  qisqarib 

borayotgan kamyob, endem o’simlik. 

Qisqacha tavsifi. Bo’yi 20-30 sm ga yetadigan zich poyali, chim hosil qilib 

o’suvchi  ko’p  yillik  o’t.  Barglari  ingichka,  qalami,  chetlari  ichkarisiga  bukilgan, 

dag’al  tukli,  yuqori  qismi  biroz  kengaygan,  to’p  gulni  qamrab  turadi.  To’pguli 

ingichka,  kam  boshoqchali.  Qiltanog’i  8-9  sm  uzunlikda,  bir  marta  tirsaksimon 

bukilgan, pastki qismi tuksiz, tirsakdan yuqorisi patsimon tukli, patlarining tuklari 

5-7  mm  uzunlikda.  Iyun-iyul  oylarida  gullab,  meva  beradi.  Tog’larning  o’rta  va 

---

 

48 

pastki  qismlaridagi  toshli,  soz  tuproqli  va  ohaktoshli  yonbag’irlarda  o’sadi.  Kam 

tarqalgan, kichik-kichik to’plar hosil qiladi. Urug’idan ko’payadi 

Tarqalishi.  Samarqand  va  Jizzax  viloyatlari:  Nurota  va  Oqtog’  tizmalarida 

o’sadi. Qozog’istonda ham uchraydi.