Qo‘llashi, atom energetikasi hamda katta shaharlar chiqindilarini dunyo okeaniga

2.5.10 Dunyodagi eng katta biomassa yoquvchi elektrostansiya
«Alholmens Kraft Ab» nomli Finlandiya kompaniyasi 550 MVt issiqlik energisi
hamda 240 MVt elektroenergiya ishlab chiqaruvchi dunyodagi eng katta biomassa
yoquvchistansiyaniishga tushirdi
. 
Stansiya asosan yog‘och qoldiqlari va torf
yoqilg‘ilaridan foydalanadi (20-rasm).

---

43
20-rasm. Dunyodagi eng katta biomassa yoquvchi stansiyaning ko‘rinishi.
Stansiya 1 soatda 1000 m
3
bioyoqilg‘ini yoqib energiya oladi. YOqilg‘i
yoqiladigan qozonning pastgi (asosi) diametri 8,5 m va 40 m balandlikdagi yuqori
diametri 24 m ni tashkil qiladi. Stansiyani bioyoqilg‘i bilan ta’minlash uchun 1 
kunda 120 dona yuk tashish mashinalaridan foydalani-ladi. Stansiya yoqilg‘i
sifatida toshko‘mirdan ham foydalanishi mumkin [14].
Hozirgi kunda insoniyat tomonidan noana’naviy va qayta tiklanuvchi
energiya manbalaridan energiya ishlab chiqaruvchi xilma-xil qurilmalar hamda
usullar ishlab chiqilmoqda. Oddiy suv va shamol g‘ildiraklaridan foydalanib
energiya olishdan boshlangan ushbu yo‘nalishda, kvantli tezlatgichlar bilan
jihozlangan turbinalardan foydalanilmoqda [65, 66 ].

---

44
3-BOB. GIDROENERGETIKANING RIVOJLANISH TARIXI
3.1 Gidroenergetikaning rivojlanishi. O‘zbekistonda
gidroenergetikaning rivojlanish tarixi.
Balanddan tushib suv g‘ildiragini aylantirayotgan
suv energiyasidan qadim zamonlardan tegirmon
toshlarini aylantirishda va boshqa maqsadlarda
qo‘llanilgan. Birinchi marta 1882 yilda GESlarda, 
suv energiyasidan elektrener giyasi
ishlab
chiqarishda
foydalanilgan. 
Gidroenergetik
qurilmani ishlash tarzi juda sodda. Yuqoridan
tushayotgan
suvning
kinetik
energiyasi
elektrogeneratorga ulangan
turbina valini
aylantirishda foydalaniladi (21-rasm).