Qolamiz. Shuning uchun ham odamlarning bilimdonligi nafaqat tashqi olamda

Psixikaning namoyon bo‘lishi. Psixologiyaning o‘rganilish bosqichlari (bixeviorizm, neobixeviorizm, neofreydizm).
Har birimizda mavjud bo‘lgan sezgilar, idrok, diqqat, xotira, xayol, nutq, tafakkur, hissiyot, iroda kabilar psixik jarayondir. Bulardan tashqari har bir shaxsning o‘zigagina xos bo‘lgan xususiyatlar: qiziqish, havas, qobiliyat va iste’dod, temperament va xarakter kabilar ham psixik jarayonlar jumlasiga kiradi. Psixik jarayonlarning umumiy yig‘indisini bir so‘z bilan psixika deb yuritamiz. Psixika organik hayotning yuksak formalaridan bo‘lib, u hayvonlar va insonga xosdir. Lekin hayvonlarning psixikasi inson psixikasiga nisbatan soddaroq tuzilgandir. Inson psixikasi miqdor jihatidan ham, sifat jihatidan ham hayvonnikidan farq qiladi.


Psixologiyaning fan sifatida rivojlanishi tarixini to‘rt bosqichga bo‘lish mumkin:
1. Psixologiya jon, ruh haqidagi fan sifatida. Psixologiyaga bundan 2500 yil avval shunday ta’rif berilgan. U davrda inson hayotidagi ko‘plab tushunarsiz voqealarni jon, ruh va uning xususiyatlariga bog‘lab tushuntirishga uringanlar.
2. Psixologiya ong haqidagi fan. Tabiiy fanlarning rivojlanishi ta’siri ostida XVII asrda paydo bo‘ldi. Kishining fikrlash, his qilish, istaklarining namoyon bo‘lishini ong deb atadilar. Psixologiya fanining eng asosiy tadqiqot metodi o‘z-o‘zini kuzatish va tahlil qilish hisoblangan.
3. Psixologiya xulq-atvor haqidagi fan sifatida XX asrda shakllangan bo‘lib, psixologiyaning asosiy vazifasi bevosita kuzatish imkoniyati bo‘lgan psixik xodisalar, ya’ni kishining xulq-atvori, harakatlari, reaksiyasi kabilarni o‘rganish hisoblangan. Kishining hatti-harakatlari ostida yotgan motivlar hisobga olinmagan.
4. Psixologiya psixik faktlarni, psixik xodisalarning mexanizmlari va qonuniyatlarini o‘rganuvchi fan sifatida. Hozirgi zamon psixologiya fani psixologiyaning fan sifatida rivojlanishi, falsafa, tabiiy va tibbiy fanlar, aniq fanlar sohasidagi ko‘plab boy tajribalarga asoslanib shakllangan.