Qiziqarli kimyo


OLTINGUGURT TO ‘G ‘RISIDA BILASIZM I?



Download 5,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/97
Sana03.03.2022
Hajmi5,03 Mb.
#479948
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   97
Bog'liq
hjacki 1824 Qiziqarli kimyo

2.9. OLTINGUGURT TO ‘G ‘RISIDA BILASIZM I?
2.9 1 ... oltingugurtning” lotincha nomi “ sulfurium” bo‘ lib, m a’nosi 
“ sarg‘ish” demakdir. U insoniyatgaqadimdan m a’lum. Alkimyogar- 
lar oltmgugurtni asosiy elementlardan bin, deb hisoblagan.
2.9.2.... oltingugurtning yunoncha nomi “tion” bo‘lib, m a’nosi “ ilohiy” 
yoki “ osmomy”dir. U yonuvchi modda, qadimda odamlar uni xudo 
bergan sovg‘a deb hisoblagan. Shuning uchun ham uning ayrim birik- 
malarini nomi “tio”dan boshlangan, ya’ni tiosulfat (“ olloh bergan sul­
fat”) , tiomochevina, tiospirt va boshqalar.
2.9.3. ... ayrim dorilar tarkibida, masalan, streptotsid, norsulfazol, pen- 
tisilin, disulfanvaboshqalarda oltingugurt mavjud
2.9.4. ... teri kasalliklanni davolashda qo‘llanadigan ayrim dorilar oltin­
gugurt va uning birikmalaridan tayy orlanadi.
2.9.5. ... oltingugurt yonganda angidrid sulfidi (SO,) hosil b o ‘ladi. U 
hasharotlarni nobud qiladi. Ibtidoiy odamlar “ sariq tosh”, ya’ni olt-
61


mgugurtni topib, yashab turgan 
g
orlarida yoqishgan va shu bilan turli 
hasharotlaming zarandan saqlanishgan.
2.9.6. ... angidrid sulfidi SO, oqartiruvchi vadezinfeksiyalovchi modda 
sifatida konserva ishlab chiqarishda qo‘ llanadi. Uning yordamida ma- 
yiz, o‘nk va boshqa mevalar dimlanib quritiladi. Bu tadbir ularni buz 
ilishdan saqlaydi. Bu modda, asosan, sulfat kislota ishlab chiqarishda 
qo‘llanadi.
2.9.7. ... m azutyoqilgandahavoga ko‘p miqdorda angidrid sulfid gazi 
qo‘shiladi. U o ‘simliklargakattazarar etkazadi, chunki o‘simlikning 
xlorofil moddasini parchalaydi. Shu bilan angidrid sulfid ekologiyaga 
katta zarar etkazadi.
2.9.8. ... oleumning asosiy tarkibi pirosulfat (H, S 0 7) kislota hisobla­
nadi. Bu kislotaga su vq o‘shilsa, u sulfat kislotasiga aylanadi.
H ,S2 0 7 + H20 = 2H, S 0 4
2.9.9. ... sulfat kislota qadimdan m a’lum b o ‘lgan kislotadir. U bilan 
alkimyogarlar ishlaganlar, uni ishlab chiqarish esa faqat ХУШ asrda 
yo‘lga qo‘yilgan.
2.9.10.... tiosulfat kislotaning (H ,S,03) natriy li tuzi - natny tiosulfat (NA,
S., 0 3) giposulfit ham deyiladi va fotografiyada qotiruvchi (fiksaj) si­
fatida qo‘llanadi.

Download 5,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   97




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish