Qisqa muddatli investitsiyalar hisobi 5810” Qimmatli qog'ozlar tushunchasi Qimmatli qog'ozlar tasnifi

2.6 Korporativ obligatsiyalar
Korporativ obligatsiyalar korporatsiyalarning kreditorlar oldidagi qarzlarini o'z vaqtida to'lash bo'yicha majburiyatlarini, shuningdek olingan kreditlar bo'yicha foizlarni o'z ichiga oladi. Odatda, obligatsiyalarni chiqarishdan maqsad uzoq muddatli kapitalni jalb qilishdir. Qimmatli qog'ozlar kabi obligatsiyalar qimmatli qog'ozlardir, lekin korporatsiyalarning kapitalini ifodalovchi aktsiyalardan farqli o'laroq, obligatsiyalar qarz kapitalining ifodasidir, ya'ni. korporatsiya uchun ular "qarz"dir. Shunday qilib, obligatsiya egalari (obligatsiya egalari) asosan korporatsiyalarning kreditorlari, aksiyadorlar esa uning egalari hisoblanadi. Shu munosabat bilan obligatsiyalar egalarining huquqlari va aksiyadorlarning huquqlarida farqlar mavjud. Xususan, obligatsiyalar egalari ovoz berish huquqiga ega emas va emitent kompaniyasini boshqarishda ishtirok eta olmaydi. Shu bilan birga, kreditorlar sifatida ular aktsiyadorlarda bo'lmagan huquqlarga ega. Masalan, emitent kompaniya obligatsiyalar bo'yicha foizlarni to'lashi shart, aktsiyalarga nisbatan, hatto imtiyozli obligatsiyalarga nisbatan bunday majburiyatlar mavjud emas. Obligatsiyalar bo'yicha foizlar ham aksiyalar bo'yicha dividendlar ko'rib chiqilishidan oldin to'lanadi. Bundan tashqari, jamiyat tugatilganda obligatsiyalar egalari aktsiyadorlarga nisbatan ustuvor huquqlarga ega. Shuning uchun obligatsiyalar ba'zan "yuqori darajadagi qimmatli qog'ozlar" deb ataladi. Bundan tashqari, jamiyat tugatilganda obligatsiyalar egalari aktsiyadorlarga nisbatan ustuvor huquqlarga ega. Shuning uchun obligatsiyalar ba'zan "yuqori darajadagi qimmatli qog'ozlar" deb ataladi. Bundan tashqari, jamiyat tugatilganda obligatsiyalar egalari aktsiyadorlarga nisbatan ustuvor huquqlarga ega. Shuning uchun obligatsiyalar ba'zan "yuqori darajadagi qimmatli qog'ozlar" deb ataladi.
Emitent firma va investor obligatsiya munosabatlarini maxsus shartnoma asosida tuzadilar. Ushbu shartnoma shartlariga ko'ra, korporatsiya investorga u tomonidan taqdim etilgan summani belgilangan muddatda (to'lov muddati yoki to'lov muddati), shuningdek obligatsiya chiqarilgan butun davr mobaynida qaytarish majburiyatini oladi. belgilangan stavka. Aksiyador kabi obligatsiya egasi ham obligatsiyalarga egalik faktini tasdiqlovchi tegishli hujjat oladi. Bu obligatsiyalar sertifikati deb ataladi . Ushbu sertifikatda obligatsiyani chiqargan firmaning nomi, obligatsiyaning nominal qiymati, foiz stavkasi va obligatsiyaning foizlari va kapital miqdori uchun "to'lovchi agent" nomi ko'rsatilgan. Shuni ta'kidlash kerakki, bunday agent sifatida emitent korporatsiyaning o'zi yoki istalgan bank harakat qilishi mumkin. Jahon amaliyotida obligatsiyalarning kupon, ro'yxatdan o'tgan, balans kabi bir qancha turlari keng qo'llaniladi. Kupon yoki taqdim qiluvchi obligatsiyalar yiliga ikki marta uzilib, foizlarni to'lash uchun to'lov agentiga yuborilishi yoki shaxsan taqdim etilishi kerak bo'lgan maxsus kuponlar bilan birga bo'ladi. Aslida, kupon taqdim etuvchiga o'ziga xos vekseldir. Ushbu obligatsiyalar qaytarib olinadi va kupon va sertifikat mulk huquqini tasdiqlovchi hujjat sifatida ishlaydi. Ushbu obligatsiyalar taqdim etuvchiga chiqarilganligi sababli, korporatsiya ularning egasini ro'yxatdan o'tkazmaydi. Shuni ta'kidlash kerakki, taqdim etuvchi obligatsiyalar jahon fond bozorida sotilayotgan bo'lsa-da, hozirda ularning keng miqyosda chiqarilishi to'xtatilgan.