Qishloq xo’jailigi sohasida investitsiyalar va investitsion faollikni oshirish oshirishning ahamiyati va takomillashtirish yo’llari

T/r	Ko‘rsatkichlar	O‘lchov birligi	Jami
Yillar kesimida
2022	2023	2024	2025	2026
1.	Qishloq xo‘jaligi mahsulotlari	hajmi (trln so‘m)		12,7	13,2	13,7	14,2	14,9
		o‘sish (%)	1,2 baravar	103,1	103,4	103,8	104,2	104,6
1.1	Aholi jon boshiga	mln so‘m		6,5	6,6	6,8	7,0	7,2
2.	Investitsiya loyihalarini ishga tushirish	loyiha soni	2 352	775	360	348	359	510
		qiymati (mlrd so‘m)	59 948,9	3 924,9	8 002	12 744	15 974	19 304
3.	Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligi mahsulotlari hajmi:	trln. so‘m	68,6	12,7	13,2	13,7	14,2	14,9
3.1	O’sish surati:	%	117,6	103,3	103,5	104,0	104,4	104,8

Shu jumladan 2022-yilda Qoraqalpog‘iston Respublikasida sanoat, qishloq xo‘jaligi va xizmat ko‘rsatish sohalarini rivojlantirish bo‘yicha loyihalarining yig‘ma parametrlari begilab berilgan. Xususan, 2022 yil Qoraqalpog‘iston Respublikasida hududida Sanoat, Qishloq xo’jaligi va bir qator yetakch tarmoqlarda jami qiymati 3 924 915,00 so’m bo’lgan 775 ta investitsiya yangi loyiha ishga tushurilib, natijada 14 095 ta yangi ish orinlari yaratiladi. Shundan xususiy, bank krediti, xorijiy kreditlar va xoirjiy invesititsiyalar hisobidan qiymati 499 612,00 so’mlik pul mablag’lari qishloq sohasidagi 144 ta loyiha jalb qilinib, mazkur loyihalarni amalga oshirilishi natijasida 1 458ta yangi ish orini yaratiladi.

*(4-jadval)⁴⁵

T/r	Soha nomi	Loyiha soni	Loyiha qiymati (mln so‘m)	Moliyalashtirish manbalari				Ish o‘rni
				o‘z mablag‘i (mln so‘m)	bank krediti(mln so‘m)	xorijiy kreditlar (ming dollar)	xorijiy investitsiya (ming dollar)
Qoraqalpog‘iston Respublikasi-jami		775	3 924 915	1 823 231	603 825	92 558	39 750	14 095
	Sanoat sohasi	174	2 180 250	792 952	146 981	76 709	32 850	6 730
	Qishloq xo‘jaligi sohasi	144	499 612	160 928	139 898	12 159	5 400	1 458
	Xizmatlar, servis va savdo sohalari	457	1 245 053	869 351	316 946	3 690	1 500	5 907

Takidlash joizki, qishloq xo'jaligida investitsion faollikning pastligi qishloq xo'jaligiga investitsiyalarni jalb qilishning mavjud mexanizmlarini takomillashtirish va yangi mexanizmlarni shakllantirishni taqozo etadi. Davlatning agrar sektorga sarmoya kiritishdagi rolini tog’ri tushunmaslik tufayli investitsiya jarayonlariga davlat ta'siri mexanizmi yetarli darajada samarali emasligicha qolmoqda, chunki Agrosanoat kompleksida investitsiya faoliyatining tashkiliy-iqtisodiy mexanizmi faoliyatining hududiy xususiyatlari yetarlicha hisobga olinmagan deb hisoblaymiz.
Ushbu maqsadga muvofiq quyidagi asosiy vazifalarni hal qilish kerak bo'ladi:
- qishloq xo‘jaligida investisiya faoliyatining nazariy va uslubiy asoslarini o‘rganish, mintaqaviy va ekologik xususiyatlarni hisobga olgan holda investisiya jarayoniga ta’sir etuvchi asosiy omillarni aniqlash va tizimlashtirish; qishloq xo'jaligiga yo'naltirilgan investitsiyalar samaradorligini baholash usullarini oydinlashtirish;
- qishloq xo'jaligida amalga oshirilayotgan o'zgarishlar tendentsiyalarini baholagan holda moddiy-texnika bazasi va investitsiya faoliyatining haqiqiy holatini tahlil qilish; Qoraqalpog‘iston Respublikasi qishloq xo‘jaligiga investitsiyalardan foydalanish yo‘nalishlarini tahlil qilish;
- xorijiy mamlakatlar tajribasi va mahalliy amaliyotni umumlashtirish asosida qishloq xo‘jaligida investisiya faoliyatini faollashtirishga davlat ta’sirining eng samarali shakllari va usullarini aniqlash, Qoraqalpog‘iston Respublikasida qishloq xo‘jaligiga investitsiyalarning asosiy yo‘nalishlarini asoslash, shuningdek kelajakda investitsion o'sish parametrlarini aniqlash;
– Qoraqalpog‘iston Respublikasi qishloq xo‘jaligiga yo‘naltirilayotgan investitsiyalar samaradorligini oshirish zaxiralari aniqlash zarur.
Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   “Impact of the Ukraine-Russia conflict on global food security and related matters under the mandate of the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)”, 8 April 2022 Hundred and sixty-ninth Session: https://www.fao.org/3/ni734en/ni734en.pdf
   
2. 
   “В марте значение Индекса продовольственных цен ФАО значительно выросло”: https://www.fao.org/newsroom/detail/fao-food-price-index-posts-significant-leap-in-march/ru
   
3. 
   Послание президента Республики Узбекистан Шавката Мирзиёева Олий Мажлису, 28 декабря 2020 года
   
4. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori, 28.05.2022 yildagi PQ-262-son, 28.05.2022, https://www.lex.uz/ru/docs/-6038081
   
5. 
   https://lex.uz/uz/docs/5841077, Указ Президента Республики Узбекистан «О Стратегии развития Нового Узбекистана на 2022-2026 годы» от 28.01.2022 г. № УП-60,
   
6. 
   https://lex.uz/uz/docs/5939945, «О дополнительных мерах по комплексному социально-экономическому развитию территорий и дальнейшему улучшению уровня жизни населения Республики Каракалпакстан в 2022 — 2026 годах» от 4 апреля 2022 г. № 155
   

1^ Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 155-son qaroriga 4-ILOVA,

2^ Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 155-son qaroriga 3-ILOVA,

3^ *Vazirlar Mahkamasinig 2022 yil 4 apreldagi 155-son qaroriga 1-ilova

4^ Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 155-son qaroriga 4-ILOVA

5