Qayta tayyorlash va malakasini oshirish

2. Yer yuzasi va geologik tuzulishi

3. Foydali qazilmalari

4. Joy nomlari, tog‘ tizmalari nomlarini toponimikasini bilish (Nurota, Zarafshon, Chuponota, Qo‘ytosh va boshqalar)

Zarafshon tabiiy o‘lkasi O‘zbekiston Respublikasining markazida joylashgan bo‘lib Zarafshon vodiysining o‘rta va quyi qismini o‘z ichiga oladi. Sharqdan Tojikiston Respublikasi hududi biolan chegaradosh, shimoldan Turkiston tizmasining g‘arbiy qismi hisoblangan Chumqar tog‘, G‘o‘bdin, Nurota, Oqtog‘ va Qoratog‘ bilan, janubdan Chaqalikalon, Qoratepa, Zirabuloq – Ziyovuddin tog‘lari bilan, janub va janubi - g‘arbdan Sandiqli qumli cho‘li bilan, shimoli- g‘arbdan esa Qizilqum bilan o‘ralgan.

Zarafshon vodiysi yer usti tuzilishiga ko‘ra Samarqand botigidan, tog‘ va qirlardan iborat. G‘arbiy qismi keng va atrofi qumli cho‘llar bilan o‘ralgan tekisliklardan, xususan Buxoro va Qorako‘l vohalaridan iborat.

O‘lka yer yuzasi jihatdan uch qismga bo‘linadi. Zarafshon vodiysiga, Turkiston – Nurota – Oqtog‘ va Zirabuloq – Ziyovuddin tog‘lariga bo‘linadi.

Samarqand vohasi shu nom bilan ataluvchi botig‘da joylashgan. Botiqning eng keng joyi 70-80 km,uzunligi 220 km.

Vodiy g‘arbdan kengayib, Buxoro vohasini hosil qiladi. Shimol tomondan Qizilqum o‘rab olib, vohaning janubi – sharqida joylashgan Qorako‘l platosi uni Qorako‘l vohasidan ajratib turadi. Bu yerda voha torayib, Qorako‘l yo‘lagini hosil qiladi.

Zarafshon vodiysi tektonik botiqda joylashgan bo‘lib, usti asosan yosh paleogen va neogen cho‘kindi yotqiziqlaridan tarkib topgan. Bu yotqiziqlar ustini Zarafshon va uning irmoqlari olib kelgan yotqiziqlar qoplab olgan. Shu sababli lyoss, qum, shag‘l, konglomeratlar ko‘p tarqalgan. Vodiy neogen davrigacha dengiz sathida bo‘lgan. Neogen davridagi tektonik harakatlar ta’sirida esa quruqlikka aylangan.

Vodiyning shimol tomonidagi tog‘lardan eng balandi Oqtog‘ bo‘lib, balandligi 2005 m ga yetadi. Bu tog‘ning shimolida esa Nurota –Qo‘ytosh botig‘i joylashgan. Uning o‘rtacha balandligi 1500 m. Eng baland Hayotboshi (Zargar) cho‘qqisi 2165m. Nurota tizmasi sharqda Sangzor daryo vodiysi ( Ilono‘ti darasi) orqali Morguzar tog‘idan ajratib turadi. Zarafshon tabiiy geografik o‘lkasida qazilma boyliklar ko‘p va xilma – xil. Nurota tizmasidagi nodir va noyob metallar, volfiram konlari, Muruntov oltin koni, G‘o‘bdin tog‘idagi Marjonbuloq oltin koni, Oqtog‘ va Omonqo‘tondagi marmar konlari, binokorlik materiallari mavjud. Dunyoga mashhur G‘ozg‘on marmar koni ham shu o‘lkada joylashgan.

Buxoro va Qorako‘l vohalari atrofida Jarqoq, Gazli, Qorovulbozor gaz konlari joylashgan. O‘lka Yer osti suvlariga ham juda boy hisoblanadi.

6.Yangi mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar. (7 daqiqa).