|
Bilaman
|
Bilib oldim
|
Bilshni
xohlayman
|
Patologiya fani
|
|
|
|
Patologiya fani usullari
|
|
|
|
Patologiya fani vazifalari
|
|
|
|
Sog’lik va kasallik
|
|
|
|
Etiologik omillar
|
|
|
|
Patogenez tushunchasi
|
|
|
|
Irsiyat tushunchasi
|
|
|
|
2.10 minut o’tgandan so’ng tarqatma
|
materiallar yig’ib
|
olinadi. 3. O’qituvc
|
davomida topshiriqlar to’g’ri, to’la, tartib bilan bajarishini tekshiradi. 4. Javoblar varag’ida o’qituvchi ballar va imzo qo’yadi, talabalar bilishni xohlagan mavzularnitushuntiribberadi.
Darsni joriy baholashda talabalarni olgan ballari va aktiv ishtiroki e’tiborga olinadi.
“Insert”usuli. Insert - samarali o’qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o’qib o’rganishda yordam beradi. Bunda mavzular va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o’qib chiqib, ,, V ; +; - ; ? “ belgilari orqali o’z fikrini ifodalaydi.
Insert jadvali mustaqil o’qish jarayonida olinadigan ma’lumotlarni bir tizimga Keltirishga imkoniyat beradi. Oldindan olingan ma’lumotni yangisi bilan o’zaro bog’lash qobiliyatini shakllantirishga imkon beradi. Talabalar jadval tarkibi va uni to’ldirish qoidasi bilan tanishishadi. Shaxsan uni rasmiylashtirishadi.
Matnni belgilash tizimi:V) -men bilgan narsani tasdiqlaydi. (+) -yangi ma’lumot. (-) -men bilgan narsaga zid.( ? ) - meni o’ylantirdi. Bu borada menga qo’shimcha ma’lumot zarur. Masalan: Insert jadvali
Tushunchalar
|
V
|
+
|
-
|
?
|
Reaktiv jarayonlar
|
|
|
|
|
Kompensotor reaksiya
|
|
|
|
|
Tiklanish
|
|
|
|
|
Nozologiya
|
|
|
|
|
Organizmning reaktivligi
|
|
|
|
|
Etiopatogenez
|
|
|
|
|
Patologiya fanini o’rganishda qo’llaniladigan usullar.
Kesib ochish preparatlar (preparate) tayyorlash usuli. Bunda skal’pel (pichoqcha) va pinset (qisqich) bilan murda a’zolari kesish orqali preparatlar tayyorlanadi.
Arralash ususli. Birinchi marta N.I.Pirogov qo’llagan. Agar murdani qattiq muzlatib, so’ngra o’rganish kerak bo’lgan organizm bo’lagini qavatma-qavat qilib arralanadi. Bu usulda a’zolar topografiyasini aniqroq o’rganish mumkin.
In’eksia usuli. (inectio - lotincha - quyaman) ichi kovak a’zolarga, qon tomirlarga turli xil kimyoviy moddalar yuborib to’ldirib o’rganiladi.
Yoritish, ravshanlashtirish usuli. Buning uchun a’zoni biror kislota yoki ishqor suyuqligiga solib kuzatib turiladi. Vaqt o’tishi bilan har - xil to’qimalar nurlarining turlicha sinishi natijasida bir - biridan ajralib turadi.
9.. Korroziya yoki yemirish usuli ichi bo’sh a’zolar ichini tez qotadigan modda bilan to’lg’azib, so’ngra kuchli kislota yoki ishqor suyuqligi solinsa, a’zolarning to’qimalari yemiriladida, bo’shliqqa yuborilgan modda uning shaklini saqlab qoladi.
Rentgen nuri yordamida o’rganish usuli. Bu usulda rentgen nurlari yordamida ichki a’zolarini holatini ko’rib o’rganiladi.
.Kateter harakatini ekran orqali kuzatib turiladi.Amaliyot mahalliy og’riqsizlantirish yo’li bilan amalga oshiriladi. Aortografiya- aorta va undan chiquvchi magistral tomirlar patologiyasini aniqlashda keng qo’llaniladi. Buning uchun kontrast modda aortaga periferik arteriya orqali kate ter bilan yoki aortani to’g’ridan to’g’ri punksiya qilish yo’li bilan yuboriladi. Kateter yo’nalishi r entgen orqali kuzatib turiladi. Aortografiya yordamida aorta va undan yo’naluvchi tomirlarning torayganligi, ba’zan butunlay yopilib qolganligi, biror sabab bilan chetga surilganligini aniqlash mumkin.Koronarografiya usullari ichida eng ko’p qo’llaniladigani- selektiv koronarografiyadir. Patologiyada fizik, kimyoviy va texnik usullar keng qo’llanilib bu usul yordamida a’zolarning muhim hayotiy vazifalarini, shuningdek turli tajribalar yordamida hayvonlar a’zolari fiziologiyasi va patologiyasi o’rganiladi. Masalan, a’zolar faoliyatini boitoklar ta’sirida aniqlash mumkin yoki a’zolarni organizmdan olib tashlash, yoki organizmdan ikkinchi organizmga a’zolar yoki ularning bir bo’lagini ko’chirib o’tkazib, ularda kechadigan jarayonlar ko’zdan kechiriladi.
O’chirib qo’yish (olib tashlash, to’xtatish, uzib qo’yish) usuli. U yoki bu a’zoni, to’qima faoliyatini jarrohlik usullari yoxud boshqa ta’sirlar (masalan, muzlatish farmakologik moddalar yuborish va h.k) orqali so’ndirish.
Qitiqlash, qo’zg’atish usuli (mas., nervlarga har - xil yo’llar va vositalar orqali ta’sir etish).
Qo’shish usuli. Bunda a’zo faoliyatini kuchaytirish uchun turli usullardan foydalanish mumkin. Masalan, organizmga gormonlar, fermentlarni yuborish yoki ularning faoliyatini kuchaytiruvchi yoxud pasaytiruvchi, yani stimulyatorlar va ingibitorlar, antigenlarni yuborish h.k.
Azolarni yakkalash, ajratib qo’yish va to’qima kulturalarini olish usuli (masalan, immunologik o’zgarishlarni, chunonchi anafilaksiyani, o’smalar va boshqa muammolarni o’rganishda keng qo’llaniladigan usullar)
Do'stlaringiz bilan baham: |
