Qattiq katalizatorlarni granulometrik tarkibini aniqlash

Qattiq katalizatorlarni granulometrik tarkibini aniqlash
Katalizatorning granulametrik tarkibi shu katalizatorni tashkil qilgan granula zarrachalar o’lchami va miqdorini hamda katalizatordagi donachalar sonini (granulalarni) xarakterlaydi.
Katalizatorning granulametrik tarkibini aniqlashda uni aloxida – aloxida bo’lakchalar frakstiyasiga bo’lib donachalarning katta kichikligiga qarab ajratiladi. Bunda katalizatorni, anik bir o’lchamga ega bo’lgan, elaklar (nabor) to’plamlaridan, kerakli o’lchamlarga ajratiladi, xammasidan ko’ra yaxshirog’i katalizatorni standart elakdan o’tkazish ya’ni metall to’rdan (elakdan) o’tkazish kerak.
Elakning nomeri elak kesimining o’lchamini bildiradi. 1 – jadval.


GOST 6613 – 73 buyicha elaklarning raqami.
1-jadval.

Elak nomeri	Tomonlar kesimining o’lchami	1sm^2yuzaga mos keluvchi yacheykalar soni	Elak nomeri	Tomonlar kesimining o’lchami	1sm^2yuzaga mos keluvchi yacheykalar soni
7	7000		0,7	700	98,0
5	5000	2,7	0,6	600	139
2,5	2500	11,2	0,5	500	193
2	2000	16	400	331	0125
1,6	1600	23,8	355	400	01
1,25	1250	34,6	250	694	0075
1	1000	54,9	200	918	0071
0,9	900	64,0	160	1480	005
0,8	800	82,6	150	1600	004

Katalizatorni reaktorga yuklashda uni tabletka yoki shariksimon xolatga keltirib to’la anik bir o’lchamli xolatda yuklash kerak. Lekin texnik sharoitlarda esa maqsadga muvofik xolda katalizator donachalari o’lchamini, frakstiyadagi mikdori, xamda kichkina mayda zarrachalarining o’lchami xam hisobga olinadi.

Masalan sharsimon alyumosilikatli katalizatorlarni biror-bir maqsadda qo’llanilishidagi frakstiyasida, umumiy katalizator massasi buyicha o’lchami (5,0 –2,5mm) gacha bo’lgan donachalar 96% ni tashkil etishi kerak. Qolgan 4% ni esa ulchami 5mm katta yoki 2,5 mm dan kichik bo’lgan katalizator donachalari tashkil etadi. Molibidenli tabletka xolatiga keltirilgan katalizatorda bo’lakcha o’lchami 5mm dan katta xamda bo’lakchasi 2,5mm dan kichik bo’lgan katalizatorning mikdori 5% dan oshmasligi kerak.
Reakstion apparatda katalizator muallaq katlamda joylashib qayta ishlanuvchi uglevodorod bug’lari bilan to’qnashganda, kukunsimon alyuminoslikatli katalizator yetarli darajada dispers xolida bo’lmog’i kerak.
Texnik sharoitlada, ba’zi bir xollarda katalizator donachalarining o’lchami 40 dan to 200 mkm oralig’ida bo’ladi. Undan kichik o’lchamlarga ega bo’lganlari esa ya’ni 40 mkm dan kichiklari neftmaxsulotlari orqali reaktordan rektifikastion kalonnaga o’tib ketishi mumkin.