Qattiq jismlarning mexanik xossalari. Moddalarning issiqlikdan kengayishi

Xulosalar: Tashqi kuchlar ta’sirida, qizitilganda yoki sovitilganda jism hajmining va shaklining o`zgarishiga qattiq jismning deformatsiyasi deyiladi.

Materiallarning mustahkamligi deb, u buzilmasdan chidashi mumkin bo`lgan yukka (og`irlikka) aytiladi Haroratning ko`tarilishi natijasida jism chiziqli o`lchamlarining va hajmining ortishiga issiqlikdan kengayishi deyiladi.

U yga vazifa: Masalalar echish

1) Kislorod uchun Van-der-Vals doimiysi =0,136 ga teng.Kislorodning ichki bosimi hisoblansin?.

2) Kapilyar naydan oqib chiqayotgan 100 tomchi spirtning massasi 0,71 g. Agar uzilish paytida tomchi bo`ynining diametri 1mm bo`lsa, spirtning sirt tarangligi aniqlansin?

3) Har birining radiusi 1mm dan bo`lgan ikkita simob tomchisi bitta katta tomchiga birlashishadi. Bu ko`shilishda qanday energiya ajraladi? Jarayon izotermik hisoblansin?

Mavzuga oid didaktik jihozlar va texnik vositalar: slaydlar, plakatlar, issiqlikdan kengayishni namoyish etuvchi tajriba.

O’qitish uslublari:O’quv mavzusini og’zaki bayon qilish, savol-javob, tadqiqot metodlari.

Adabiyotlar: A.G’.G’aniev, A.K. Avliyoqulov, G.A. Almardonova “Fizika” I –qism 172-179 bet

X.Axmedov, M.Doniyev,Z.Husanov.Fizikadan ma’ruza matni 2004 yil

Sinov savollari:

1.