Qattiq jismlar

Kristall va amorf
jismlar

Uyga berilgan vazifani tekshirish

Uyga berilgan vazifani tekshirish

Qattiq jismlar

17_sherobod.uz

• Qattiq jismlarning ichki molekular tuzilishi. Uning xossalari.
• Ayrim moddalarning kristall tuzilishini kuzaish.
• Amorf jismlar .
• Amorf jismlarni namoyush qilish.
• Kristall jismlar.
• Amorf jismlarning kristallardan farqi.
• Monokristallar va polikristallar.
• Turli xil kristall panjaralar namoyishi.
• Tarixiy ma’lumot.
• Kristalni o’sishi.

Suyuqliklardan farqli ravishda qattiq jismlarning atom (molekulalari) bir-biri bilan kuchli bog`langan bo`ladi. Ular muvozanat holatda turgan joyida tinimsiz tebranib turadi.Og`irlik kuchi atomlar orasidagi tortishish kuchini yenga olmaydi. Qattiq jismlar o`z hajmini saqlaydi va o`z shakliga ega bo`ladi.

Qattiq jism
Amorf jism
Kristall jism

Atom yoki molekulalari fazoda muayyan tartibli davriy ma`lum strukturani (tuzilmani) tashkil etgan jismlar kristall jismlar deyiladi. “Kristall” so`zi yunonchdan olingan bo`lib “muz” degan ma`noni bildiradi.

Ayrim moddalarning kristall tuzilishini kuzatish

tuz
kvars
slyuda
olmos

Kristall jismning atom (molekula)lari turgan joylar tutashtirilsa, kristall panjara hosil bo`ladi.Atom (molekula)lar joylashgan joy kristall panjaraning tugunlari deyiladi.

Kristall jism - yumshamaydigan, qattiq holatdan birdaniga suyuq holatga o’tadigan jismlardir. Bu jismlar eritilayotganda suyuqligini qattiq holatdagisidan doimo ajratib olish mumkin. Ular qat`iy tartibdagi kristall panjaradan tuzilgan.
Kristallarning
Kristall panjarasi
Olmos
Yodli kaliy

Kristall jismlarda turli yo`nalishlarda atom(molekulalar orasidagi masofa bir xil emas. Har xil yio`nalishlarda kristalllar issiqlik, elektr toki va yorug`likni turlicha o`tkazadi. Jismning fizik xossalari uning tomonlari bo`yicha yo`nalishlariga bog`liqligi anizotropiya deb ataladi. Kristall jismlar anizotrop xossaga ega. Grekcha-anizos bir xil emas, tropos-yo`nalish degan ma`noni bildiradi