Qattiq jismlar. Qattiq jismlarda atomlarning bog‘lanish turlari. Ion bog‘lanish. Kovalent bog‘lanish. Vodorod bog‘lanish. Metall bog‘lanish. Molekulyar

Metall bog‘lanish. Metall atomlarida tashqi qobiq elektronlari umumiylashgan bo‘lib, elektron gazni hosil qiladi. Elektronlar bir atom atrofidan ikkinchi atom atrofiga ko‘chib yuradilar va birorta atom bilan barqaror bog‘lanish hosil qilmaydilar. Bunday elektronlar o‘tkazuvchanlik elektronlari deyiladi va metallarning elektr o‘tkazuvchanligini hosil qiladi. Shunday qilib, metallarda tashqi qobiqdagi valent elektronlar erkin elektronlar deyiladi. Metall kristallarning elektr va issiqlik o‘tkazuvchanligi yuqori darajadadir. Elektr va issiqlik o‘tkazuvchanlik umumiylashgan valent elektron tufayli bo‘ladi. Atomlardagi manfiy elektron gazni musbat zaryadlangan ionlar bilan to‘ldirish natijasida metall energiyasining pasayishi elektronni atomdan ajratib olish uchun kerakli energiyani kompensatsiyalaydi. Bu vaqtda metall atomlari orasida paydo bo‘ladigan bog‘lanish metall bog‘lanish deyiladi.

O‘tkazuvchanlik elektronlari konsentratsiyasi metall atomlari konsentratsiyasiga taqriban teng bo‘ladi, ya’ni har bir metall atomiga taqriban bitta elektron to‘g‘ri keladi. Masalan, kumushning (Ag) bir atomiga 0,7 elektron, misning (Cu) bir atomiga 0,8 elektron va oltinning bir atomiga 0,9 elektron to‘g‘ri keladi. Metallarda elektronlar konsentratsiyasi 10²⁸m^–3 miqdorda bo‘ladi.