Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti e k o L o g I y a

SO’Z BOSHI 
 
O’zbekiston Respublikasini siyosiy va iqtisodiy jihatdan rivojlantirish, uning ekologik 
barqarorligini ta‘minlash davrimizning muhim vazifalaridan biri hisoblanadi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov «O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: 
xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari» kitobida: «Tabiiy va mineral - 
xom ashyo zaxiralaridan vahshiylarcha, ekstensiv usulda, juda katta xarajatlar va isrofgarchilik 
bilan foydalanishga asoslangan sotsialistik xo’jalik yuritish tizimining butun mohiyatiga 
mamlakat ixtiyoridagi beqiyos boyliklarga avaylab munosabatda bo’lish g’oyasi butunlay yot 
edi. Aksincha, boyliklardan bunday foydalanish ikki tuzumning iqtisodiy musobaqasida 
mamlakatning asosiy dastagi, eksport imkoniyatlarining negizi bo’lib keldi» deb ta‘kidlagan edi. 
Bunday xo’jalik yuritish tabiat va iqtisodga katta zarar keltirdi; yashash sharoitlarining noqulay 
sanitar-gigienik holatlarini keltirib chiqardi; ko’pincha ekologik muammolarni, jumladan Orol 
dengizi muammolarini vujudga keltirdi va murakkablashtirdi. «Asrlar tutash kelgan pallada 
butun insoniyat, deb ta‘kidlaydi I.A.Karimov, - mamlakatimiz aholisi juda katta ekologik xavfga 
duch kelib qoldi. Buni sezmaslik, qo’l qovushtirib o’tirish o’z-o’zini o’limga mahkum etish bilan 
barobardir». Afsuski, hali ko’plar ushbu muammoga beparvolik va mas‘uliyatsizlik bilan 
munosabatda bulmoqdalar va ekologik ta‘limning umumiy darajasi hali yetarli emas, aholining 
ekologik madaniyati esa talabga javob bermaydi. 
Muammoli ma‘ruzalar to’plami oliy o’quv yurtlarida ta‘lim olayotgan talabalar uchun 
ta‘lim sohasidagi davlat standartiga ko’ra tayyorlangan. Muammoli ma‘ruzalar tўplamida 
tabiatdagi dinamik va statik qonuniyatlar; organizm va muhitning o’zaro ta‘siri; ekotizim va 
jamoalar; biosfera va uning rivojlanish qonuniyatlari; tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va 
tabiatni muhofaza qilishning ekologik negizlari; kelajakda jamiyatni barqaror rivojlantirish va 
bioxilma-xillikni saqlash, tabiatga zarar yetkazmaydigan texnologiyalarni yaratish masalalari 
yoritilgan. Na’ruzalar matnini tuzishda dots. Xolboev B.M., Otaqulov O’.X, Panjiev U.R. lar 
qatnashgan. 
Mualliflar 

---