Qarshi filiali “kompyuter injiniringi” fakulteti

OSI modeli	TCP/IP modeli
TCP/IP protokollari
Ilova	Ilova	Telnet, SMTP, FTP, NNTP, HTTP, SNMP, DNS, SSH, …
Taqdimot
Seans
Transport	Transport	TCP, UDP
Tarmoq	Internet	IP, ICMP, ARP, DHCP
Kanal	Tarmoqga kirish	Ethernet, PPP, ADSL
Fizik

TCP/IP protokollari to’plami 1980 yilda xavfsizlik jihatlariga minimal e’tibor qaratgan holda internetda ishlashda yechim sifatida yaratilgan.

U cheklangan, ishonchli tarmoq orqali aloqa o’rnatishga mo’ljallangan. Ammo vaqt o’tishi bilan ushbu protokol Internet-aloqa uchun standart bo’ldi.
TCP/IP xavfsizligining keng tarqalgan ba’zi zaifliklari:
• HTTP - bu veb-serverlardan veb-sahifalarni tashkil etuvchi, fayllarni uzatish uchun ishlatiladigan TCP/IP to’plamidagi protokol. Ushbu uzatishlar oddiy matnda amalga oshiriladi va buzg’unchi, server va mijoz o’rtasida almashinadigan ma’lumotlar paketini osongina o’qiy oladi;
• HTTP-ning yana bir zaifligi - seansni boshlash paytida mijoz va veb-server o’rtasida zaif autentifikatsiya. Ushbu zaiflik seansni o’g’irlash hujumiga olib kelishi mumkin, bu yerda buzg’unchi qonuniy foydalanuvchining HTTP sessiyasini o’g’irlaydi;
• TCP protokolining zaifligi - bu ulanishni o’rnatish uchun uch tomonlama kelishish. Buzg’unchi ushbu zaiflikdan foydalanish uchun xizmatdan voz kechish hujumini uyushtirishi mumkin. U aloqani o’rnatishni tugatmasdan ko’plab yarim ochiq seanslarni o’rnatadi. Bu serverning haddan tashqari yuklanishiga va oxir-oqibat ishdan chiqishiga olib keladi;
• IP-sath ko’plab zaifliklarga duch keladi. IP-sarlavhasini o’zgartirib, buzg’unchi sohta-IP hujumini boshlashi mumkin.
Yuqoridagilardan tashqari, TCP/IP protokollar oilasida loyihalashda ham, amalga oshirishda ham ko’plab zaifliklar mavjud.
TCP/IP asosidagi tarmoqlarda, agar bir sath buzilgan bo’lsa, boshqa sathlar buzilishdan xabardor bo’lmaydi va butun aloqa buziladi. Shuning uchun, kuchli himoyani ta’minlash uchun har bir sathda xavfsizlik boshqaruvidan foydalanishingiz kerak.

2.