Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Ishni bajarish tartibi: Tuzlar eritmalaridagi C1^- ionlarini miqdorini aniqlash bu tuzlarning tayyorlangan eritmalari kumush nitratning titrlangan eritmasi bilan indikator kaliy xromat ishtirokida titrlashdan iborat.
Texnik osh tuzining 0,01 N eritmasidan 250 ml tayyor­lash uchun kerak buladigan tortim massasi hisoblanib, shunga yaqin tortim olinadi. Faraz qilaylik, olingan tor­tim massasi 0,1480 g. Bu miqdor texnik osh tuzini o’lchov kolbasiga (250 ml xajmli) miqdoran o’tkaziladi, suvda eritilib, eritma xajmi distillangan suv bilan kolbaning belgisigacha yetkaziladi va batafsil chayqatiladi.
Tayyorlangan eritmadan 10 ml (15 ml, 25 ml) pipetka yordamida olib konussimon kolbaga solinadi, ustiga K₂Cr0₄ ning 5% eritmasidan 0,5 ml chamasi qo’shiladi. So’ng buyretkadagi standartlashtirilgan kumush nitrat eritmasi bilan titrlanadi. Tekshirilayotgan eritmaning sariq rangi cho’kmasi bilan ortiqcha qo’shilgan bir tomchi kumush nitrat eritmasi ta’siridan qizil-g’isht rangiga aylanganda titrlash toxtatiladi. Titrlash kamida 3 marta takrorlanadi va o’xshash natijalaridan urtacha hajm hisoblab-chiqariladi.
Yozish tartibi
1)Texnik osh tuzi eritmasini titrlash:
1— titrlash uchun sarf bo’lgan AgN0₃ eritmasi V₁=9,30 ml
2— titrlash uchun sarf bo’lgan AgN0₃ eritmasi V₂ =9,40 ml
3— titrlash uchun sarf bo’lgan AgN0₃ eritmasi V₃ =9,38 ml

2)Texnik osh tuzi eritmasining normalligi va tit­rini hisoblash:

3) Texnik osh tuzi tarkibidagi Cl^-ioni massasini hisoblash:
m(Cl^-) = T(C1^-) *V (kolba) = 0,0003262 • 250 = 0,08155 g
4) Namunadagi C1^- ioni va qo’shimchalar massa qismi (%)larini hisoblash:
0,1480 g NaCl tarkibida 0,08155 g C1‘
100,0 g NaCl tarkibida x g C1'

Cl ^- ionining nazariy massa qismi (%)ni xisoblanadi:
58,46g NaCl - 100%
35,46 g Cl^{- -} X%

60,66% - 55,10% = 5,56%
Shunday qilib, tekshirilgan texnik osh tuzi tarkibi­da 55,10% xlor va 5,56% qo’shimchalar bor.