Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Ishni bajarish tartibi: Kumush nitratning aniq tortimdan tayyorlangan erit­masining titri saqlash davrida o’zgaradi. Yorug’lik ta’si­rida AgN0₃ ning parchalanishi kuchayadi, shu sababli ku­mush nitrat eritmasi jigar rangli shisha sklyankalar yoki qora qog’ozga o’ralgan idishlarda saqlanadi.
Kumush nitratning taxminiy konsentratsiyasidagi eritmasi tayyorlanadi. 0,01 N eritmadan 250 ml tayyor­lash uchun kerak bo’ladigan nazariy tortim massasi quyi­dagicha xisoblanadi:

Shuncha miqdorga yaqin tortim olib, kolbaga o’tkazila­di, eritiladi, aralashtiriladi. Tayyorlangan kumush nit­rat eritmasini titri kimyoviy toza natriy xloridning standart eritmasi yordamida aniklanadi.
NaCl ning standart eritmasi (0,01 N) tayyorlash uchun 250 ml xajmli o’lchov kolbasida eritilishi kerak bo’ladigan NaCI tortimining massasi xisoblanadi.

Nazariy hisoblangan massaga yaqin natriy xlorid tor­timi olinib, voronka orqali o’lchov kolbasiga o’tkaziladi, suvda eritiladi, hosil bo’lgan eritma yaxshilab ara- lashtiriladi va o’lchab olingan massa asosida tayyorlangan eritmaning normalligi aniqlanadi. Masalan, tarozida NaCl kristallaridan 0,1472 g tortib olinib, eritildi. Unda, natriy xlorid eritmasining titri va normalligi quyidagi qiymatlarga teng bo’ladi:

Shundan so’ng kumush nitrat eritmasi titrini belgilashga kirishiladi. Tozalab yuvilgan byuretka kumush nitrat erit­masi bilan tuldiriladi. Konussimon kolbaga pipetka yorda­mida 10 ml NaCl ning standart eritmasidan solinadi va ustiga 1 ml indikator - 5% li K₂CrO₄, eritmasi qo’shiladi. Shundan so’ng kolbadagi aralashmaning sariq, rangi kumush nitrat eritmasining ortiqcha bitta tomchisidan qizg’ish rangga o’tguncha byuretka yordamida titrlanadi. Titrlash kamida 3 marta takrorlanadi va o’rtacha xajm hisoblanadi.