Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

6,2508g CuSO₄ x 5H₂O - 100% ni tashkil etadi
1,5530 g Cu - X% ni tashkil etadi

3.5-Laboratoriya ishi
Texnik sulfid tarkibndagi Na₂S miqdorini anirash
Ishning maqsadi: Yodometrik metod bilan texnik sulfid tarkibndagi Na₂S miqdorinianiqltash.
Kerakli asbob va reaktivar: 200 ml hajmli; 250 ml hajmli, 500 ml hajmli va 1000 ml hajmli o’lchov kobalari, konussimon kolbalar, 25 ml hajmli, 50 ml hajmli va 100 ml hajmli byuretkalar, pipetkalar, kislotalar zichligini aniqlash uhun areometrlar, Varonka, 25 ml hajmli, 50 ml hajmli va 100 ml hajmli o’lhov slindrlari, analitik tarozi,texno-kimyoviy tarozi,stakan, Na₂S tuzi, 10% li xlorid kislota eritmasidan solinadi.
Ishni bajarish tartibi: Sulfidlarni yodometrik metod bilan aniqltash ularni yod ta’sirida erkin oltingugurtgacha oksidlanishiga asoslangan.
Na₂S+J₂ = 2NaJ+S
S₂+J₂ = S+2J
S²- 2e = S°
2J°+2e = 2J^-
Sulfid ionlari S^2- kuchliyqaytaruvchilar hisoblanadi, (Eo S^2-/S= -0,48B) reaksiya chapdan o’ngga amalda tuliq oxirigacha boradi.
Titrlashni to’g’ri titrlash bilan ham, teskari titrlash usuli bilan ham olib borish mumkin. Maydalangan texnik tuzdan aniq tortim (1 g atrofida) olib, 250 ml hajmli o’lchov kolbasida eritiladi. Pipetka yordamida tayyorlangan eritmadan 25 ml olib konussimon titrlash kolbasiga solinadi. So’ng shu sulfid eritmasiga titrlangan yod eritmasidan ortiqcha qo’shiladi va yana 8—10 ml 10% li xlorid kislota eritmasidan solinadi. Reaksiyaga kirishmay ortib qolgan yod natriy tiosulfatning ishchi eritmasi bi­lan titrlab topiladi. Xosil
bo’ladigan erkin oltingugurt titrlashga halakit bermaydi.
Aytaylik, texnik natriy sulfiddan 0,9282 g tortim olib, 250 ml hajmli o’lchov kolbasida eritildi. Bu tekshirilayotgan eritmaning 25 ml ga 0,1011N yod eritmasidan 40,00 ml qo’shildi. Yod eritmasining ortiqchasi natriy tiosulfatning 0,1015N eritmasi bilan titrlanganda sarf bo’lgan tiosulfat eritmasi hajmi topiladi.
Yozish tartibi
a) Yod eritmasining ortikchasini titrlash
1--- titrlashga ketgan 0,1015 N Na₂S₂O₂ eritmasi V =24,50 ml
2— titrlashga ketgan 0,1015 N Na₂S₂O₂ eritmasi V2=24,45 ml
3— titrlashga ketgan 0,1015 N Na₂S₂O₂ eritmasi V3=24,40 ml

b) Reaksiyagakirishmayortibqolganyoderitmasihajminitopish:

V )Reaksiyauchunsarfbulganyoderitmasihajminitopish:
40ml-24,5 ml = 15,5 ml
G) Natriy sulfid eritmasi normalligini hisoblash:

D) TexniknatriysulfidtarkibidagitozaNa₂Smassasivafoizmiqdorinihisoblash: