Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Kimyoviy idishlar va ular bilan ishlash.
kimoyviy tajribalar vaqtida moddalar bilan qilinadigan ishlarning ko’pchiligi yupqa shisha idishlarda bajariladi. Bunday shisha temperaturaning birdan o’zgarishiga odatdagi shishaga qaranganda yaxshi chidaydigan bo’ladi. eng ko’p ishlatiladigan shisha idishlar probirka, stakanb yumaloq tupli kolba, yassi kolba, konus shaklidagi kolba, Vyurts kolbasi va retortalardir
Kristalizatorlar, har xil voronkalar, soat oynalari, allonjlar ham shisha idishlarga kiradi.
SHisha idishlar bilan bir qatorda, chinni kosachalar va tigelllar ham ishlatiladi. Ish vaqtida idishlarni mahkamlab qo’yish uchun halqali va qisqichli temir shtativlar ishlatiladi. shisha idishlar (stakanlar, kolbalar) qizdirilayotganda sinmasligi uchun ular asbeslangan metall to’rlar ustiga qo’yiladi.
Moddalarni qattiq qizdirish kerak bo’lsa, chinni tegillardan foydalaniladi; bunda ular chinni nay kiygizilgan sim uchburchaklar ustiga qo’yiladi. Qattiq moddalar chinni hovonchalarda tuyiladi.
Suyuqliklar, odatda, chinni kosachalarda bug’latiladi.
Suyuqliklarning hajmini o’lchash uchun o’lchov idishlar: o’lchov kolbalari va tsilindrlar, minzurkalar ishlatiladi.
Suyuqliklarni juda aniq hajmda qilib o’lchab olish uchun pipetkalar ishlatiladi. Ular kichikroq diametrli, o’rtasi keng naylardir.
Qattiq qizdirilgan ximiyaviy idishni, ayniqsa shisha idishni darrov sovuq stolga yoki temir shtativ tagligaga qo’yish va sovuq suvga tegizish yaramaydi. Ichida qaynab turga suvi yoki eritmasi bo’lgan kolbani sovuq suvga botirish yoki vodoprovod jumragi ostida sovitish mumkin. Bunda kolbaning suyuqlik tegmay turgan qismiga suv sachramasligi lozim. Suyuqliklarni probirkaga solib qizdirishda probirkaning suyuqlik sathidan yuqori qismini yoki faqat tubini qizdirish mumlaqo yaramaydi. Probirkaning suyuqlik sathidan yuqori qismi qizdirilsa, probirka yorilishi, tubi qizdirilganda esa suyuqlik otilib chiqishi mumkin. Probirkaning suyuqlik turgan qismi alangada bir tekis qizdirilishi kerak.