Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

K alomel elektrod
1-simob qavat
2-platina sim
3-shisha nay
4-kalomel qavati
5-KCl nig to’yingan eritmasi
6-sinof
7-yonboshdagi nay
8-elektroding zanjoirga uash uhun mis sim


Potensiometrik metod­da, odatda, vodorod elektrod- dan emas (undan foydalanish kiyinroq bo’lganligi sabab­li), balki kalomel elektroddan foydalaniladi. Kalomel elektrod sifoni bor shisha idishdan iborat. Idishning tagiga simob joylashtirila­di va bu simob shisha nayga kavsharlangan platina sim orqali zanjirning tashqi qismi bilan kontaktda bo’la­di. Kalomel (Hg₂C1₂) qavati joylashtiriladi. Idishning qolgan kismi KC1 ning to’yingan eritmasi bilan to’ldiriladi. Bunday elektrodning potensiali erit­madagi [Hg₂]²⁺ ionlari kon­sentratsiyasiga bogliq, bo’ladi. Simob ustidagi eritmada kaliy xloridning to’yingan eritmasi bo’lganligi sababli C1^-- ion­lari konsentratsiyasi o’zgarmasdir, binobarin [Hg₂]²⁺ ion­larining konsentratsiyasi ham doimiydir. Shunday qilib kalomel elektrodning potensiali doimiydir.
Indikator elektrodning potensialini topish uchun uni kalomel elektrod bilan birlashtirib, hosil bo’lgan yacheykani o’lchash asbobi-potensiometrga ulanadi. Agar o’lchash kuchli elektrolitlar eritmasida olib borilsa, elektrod potensiali, masalan kumush elektrodi potensiali ion­lar aktivligining funksiyasi xisoblanadi:
E_x=E₀+0,059 lg a_Ag+
Binobarin, ionlar aktivligini potensial E_x ning qiymati bo’yicha aniqlash mumkin.
Potensiometrik titrlashda elektrod potensialining qiymati kimyoviy reaksiyaning borishi jarayonida o’lchanadi. Titrlashning oxirgi nuqtasi elektrod potensiali­ning sakrab o’zgarishiga mos keladi.