Qarshi davlat universiteti sotsiologiya kafedrasi

Odatiy siyosiy ong — siyosiy ongning bo‘yi darajasidir. U ijtimoiy guruhlarning kundalik hayotidan bevosita paydo bo‘ladigan g‘oyalar, qarashlar, tasavvurlar yig‘indisidir. Bu ong mazmuniga ko‘ra ko‘p jihatdan empirik ongga o‘xshashdir.

Lekin, odatiy ong empirik ongdan farq qiladi. U muayyan mafkuraviy va nazariy elementlarga egadir. Odatiy ongga ravshan ko‘zga tashlanadigan sotsial — ruhiy belgilar: ziddiyatlilik, uziluvchanlik, tizimga kirmaganlik, yuzakilik, hissiyot, kayfiyat, e’tiroslar hosdir. Bu unga o‘ziga xos dinamiklik (tez o‘zgaruvchanlik) siyosiy vaziyatning o‘zgarishini aniq, xis etishni baxshida etadi.

Odatiy ongning tarkibida haqiqat elementlari

sokolom aql va xomxayollar, bilim va ko‘r — ko‘rona ishonch birgalikda mavjud bo‘ladi. Bu ong darajasida siyosiy voqe’lik yuzaki idrok qilinadi, hodisalar tashqi belgilari bo‘yicha, ko‘pincha kundalik ehtiyojlar va yangi manfaatlar nuqtai nazaridan baholanadi.

Siyosiy ongning odatiy darajasi oqilonalik va emotsionalliknig jonli hayot tajribasi va an’analarining daqiqalik kayfiyat va barqaror stereotiplarning o‘zaro bog‘likligi bilan farqlanadi. Shuning uchun ham u beqaror, hissiyot va bevosita tajribaning o‘zgarishiga bog‘lik tebranishlarga maxkum etilgandir.

Siyosiy ong ijtimoiy borliqqa munosabatiga qarab demokratik va mustabid ongga bo‘linadi.