Qarshi davlat universiteti pedagogika fakulteti maktabgacha ta

Jismoniy mashqlar texnikasi
Jismoniy mashqlar texnikasi – bu harakatlarni bajarish usuli bo‘lib, uning yordamida harakat vazifalari hal etiladi.
Masalan («oyoqni bukib» sakrash usuli bilan, yugurib kelib uzunlikka sakrash).
Texnika tushunchasi bu harakatlarning tashqi shaklidir. Jismoniy mashqlar texnikasi beto‘xtov o‘zgaradi va takomilla-shadi.
Jismoniy mashqlar texnikasida uning asosi, belgilovchi bo‘g‘imi (zvenosi) texnik detallari bo‘ladi:
a)Texnikaning asosi negizi – bu harakat vazifalarini aniq oqilona yo‘l bilan hal qilish uchun kerakli harakatlarning yig‘indisidir. Texnika asosining biror-bir elementi ishtirok etmasa mashqlarni bajarish mumkin emas yoki bajarilg’ an taqdirda ular chala hisoblanadi.
b)Texnikaning belgilovchi bo‘g‘imi – bu ushbu harakat asosining muhim va hal qiluvchi qismi hisoblanadi. Masalan: (yugurib kelib balandlikka sakrashning asosiy zvenosi bu depsinishdir. Mashqlarda belgilovchi zvenoni bajarish odatda qisqa vaqt ichida kechadi va katta mushak kuchlanishni talab qiladi.
v) Texnik detallari – bu mashqlarning ikkinchi darajali xususiyati bo‘lib, ular texnika asosini buzmagan holda o‘zgarib turishi mumkin. Bu kishining yakka uziga xos xususiyatiga bog‘liq.
Jismoniy mashqlar vaqt jihatidan ketma-ket keluvchi fazalardan iborat bo‘ladi.
Siklik harakatlarda (irg‘itish, sakrash va boshqalar) uch fazani ajratish mumkin:

1. 
   Tayyorlov fazasi – asosiy fazani bajarish uchun juda qulay sharoit yaratadi. Masalan, irg‘itishda qo‘lni va tanani orqaga tebratish.
   
2. 
   Asosiy faza – muhim harakat vazifasini hal etishga yo‘naltirilgandir. Masalan, uloqtirishda to‘pni otishga xizmat qiladi. Asosiy faza mashqlarni bajarish usulining mohiyatini tashkil etadi.
   
3. 
   Yakunlovchi fazaning vazifasi harakatni to‘xtatish va muvozanatni saqlash, uzoqqa uloqtirgandan so‘ng chiziqni kesib o‘tmaslik, yugurib kelib uzunlikka sakragandan so‘ng yiqilmaslikdan iboratdir.
   

Uchchala faza chambarchas bog‘liq bo‘lib, bir-birini davom ettirib bir butunlikda bajariladi.