Qarshi davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Dialektika (grek. Dialegomai – suhbat olib borayotibman, muhokama
Dictum de omni et nulla(lot.) Sillogizm aksiomasining lotincha qisqartirilgan formulasi. Tarjimasi: hamma narsa to`g’risida aytilgan va hech nima. To`la matni:sinfga mansub hamma predmetlar to`g’risida tasdiqlanib yoki inkor qilinib aytilgan fikr, shu sinfga kiruvchi ayrim predmetlarga ham tegishlidir.
Dictum factum(lot.) – aytilgan, demak bajarilgan.
Dilemma (grek. di – ikki marta; lemma – gap, ikqilangan gap) – shartli-ayiruvchi sillogizmning shakllaridan biri.
Din - arab tilidan olingan bo‘lib, uning lug‘aviy ma’nosi “ishonch”, “e’tiqod”dir. Din muayyan tashkilotlar, his-tuyg‘ular, toat-ibodatlar va diniy tashkilotlar faoliyatlari orqali namoyon bo‘ladi.
Diniy marosimlar – fuqarolarning diniy ta’limotlardan, ularning qonun-qoidalari va aqidalaridan kelib chiqadigan diniy faoliyat va hatti – harakatlari.
Diskussiya (lot. discussio – tekshirish, tahlil qilish) – birorta muammoni
Displicuit nasus tuns(lot.) – ob`ektiv emas, balki biror kishiga qarshi sub`ektiv baho berishish (so`zma-so`z tarjimasi: sening basharang yoqmaydi).
Disrepant facta cum dictis(lot.) dalillar so`zlarga mos kelmaydi.
Dissident (lot. dissident – ixtilof, ko`nmaslik) – ixtilofchi, buzg’unchi.
Distant – logik qarama – qarshilik (lot. distatio - oraliq) bir predmet, hodisa to`g’risida aytilgan fikrga bir necha vaqt o`tgandan so`ng qarama-qarshi fikr aytish.
Divicio(lot. ) – bo`lish.
Dixotomik bo`lish (grek. dicha – va, home – ikki qismga ajratish) –
Diyonat va vijdon – bir-biriga yaqin tushuncha. Diyonat va vijdon odamlardagi insof tuyg‘usiga hamohangdir.
Dogma (grek. dogma – fikr, ta`limot) – qanday konkret sharoitda
Dominant (lot. dominatio - hukmron) – hukmron g’oya, biron narsaning bosh,
Dostus cum libro(lot. tili bilan fikrlovchi) – mustaqil holda fikr aytishga qo`rquvchi odam