O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI GEOGRAFIYA VA AGRONOMIYA FAKULTETI GEOGRAFIYA O‘QITISH METODIKASI YO‘NALISHI «MATERIKLAR VA OKEANLAR TABIIY GEOGRAFIYASI» KURS ISHI Mavzu: BRAZILIYA YASSI TOG‘LIGI Guruh: 019-100 Bajardi: Xolmurodov Latif Rahbar: B.Ch. Murtazayev Qarshi – 2022 BRAZILIYA YASSI TOG‘LIGI Mundarija: Kirish Geografik joylashuvi
Tabiiy geografik rayonlari Yassi tog‘likning shimoliy yon bag‘ri
Yassi tog‘likning shimoliy-g‘arbi
v) Yassi tog‘likning Shimoliy-sharqi g) Tog‘li sharq va Atlantida bo‘yi tekisligi d) Yassi tog‘likning janubi 6. Tabiiy resurslari, ulardan foydalanish va muhofaza qilish Xulosa Adabiyotlar
Kirish Braziliya tog‘ligi. Tropik tekisliklari. O‘lka tabiatining asosiy hususiyati yassi tog‘liklar va kursisimon platolarning ko‘pligiga hamda subekvatorial va tropik iqlimning hukmronligiga bog‘liq. Braziliya tog‘ligining sharqiy va janubiy sharqiy chekkalarida Atlantika okeanlari tomonidan qaralganda baland va va juda parchalanib ketgan tog‘ sistemasiga o‘xshab ko‘rinadi. Sharqiy Braziliya qalqoni chekka qismlarining neogenda parchalanishi va ko‘tarishi natijada balandligi 2000 m dan ortadigan tizimlar ya'ni serralar vujudga kelgan Braziliya tog‘ligi g‘arb va shimolda past tekisliklar bilan chegaralangan. Tropik o‘rmonlar qoplangan past tekis yerlar daryolar vodiylar bo‘ylab tog‘likning ichki qismlariga uzoq kirib borgan. Braziliya tog‘ligi subekvatorial va tropik mintaq-alarda joylashganligidan yil davomida quyoshdan ko‘p miqdorda issiqlik oladi. Faqat eng baland serralardagina salqinroq tog‘likning markaziy qismida yillik yog‘in miqdori 1500-1200 mm janubiy yarim shar yozning deyarli butunlay to‘rt olti yilga to‘g‘ri keladi. Yanvarning o‘rtacha harorati esa Q25Q270 S iyulning o‘rtacha harorati esa Q240 S atrofida shimolad sernam davr ancha uzoq cho‘ziladi va harorat sari iqlim sharoitlarining anchagina o‘zgarishi kuzatiladi.Shimoliy sharqining eng yirik daryosi bo‘lgan San Fransiskoning oqim rejimi juda o‘zgaruvchan lekin shunga qaramasdan uning sharsharalari yo‘q ayrim qismlaridan kema qatnovida foydalaniladi. Braziliya tog‘ligiga savannalar bilan tropik siyrak o‘rmonlar ko‘pchilikni tashkil etadi. Tog‘likning hamma qismida tub jinslarni qoplab yotgan qalin va qadimgi nurash po‘stli tuproqlar uchun ona jins bo‘lib hizmat qiladi. Nurash po‘sti ustida tog‘likning ichki qismida qizil va qizil jigar rang tuproqlar Atlantika sohilining doimiy sernam bo‘ladigan rayonlarida qizil miterit tuproqlar tarkib topgan. Braziliya tog‘liklarida aholi notekis joylashgan va territoriyasi bir tekisda o‘zgartirilmagan. Shu sababli tabiiy landshaftlar o‘lkaning turli qismida turli darajada o‘zgartirilgan.