Qarshi davlat universiteti fizika-matematika fakulteti fizika kafedrasi



Download 1,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/32
Sana23.01.2022
Hajmi1,1 Mb.
#401801
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   32
 

 

 

 



 

 


 

 

49 



 

2.4. Natijalar va kvanto-ximik hisoblashlar xatoligi 

 

 



Kondensirlangan 

sistemaning 

optik 

xususiyatlarini 



spektroskopik 

о‘rganishga  har  doim  katta  e’tibor  qaratilgan.    Chunki,  bunday    tadqiqotlar, 

kondensirlangan  muhitning  tuzilishi,  strukturasi  va  xossalari  haqida  qimmatli 

ma’lumotlarni  beradi.    Moddaning  suyuq  holatini  tushuntiradigan  nazariyani 

rivojlantirish  fanning  fundamental  muammolaridan  biridir.  Shu  sababli  suyuq 

holatdagi  modda  va  eritmalarning  muammolarini  yechilishi  molekulyar  fizikaga 

tegishlidir.  Bu  bobda    Pirrola  molekulasining  kombinatsion  sochilish  spektri 

eksperimental tadqiqi va kvanto-kimyoviy raschyoti (hisoblashlar) keltirilgan.  

 

Eksperiment  DFS-52  spektrometrida,  yorug‘lik  manbai  sifatida  tо‘lqin 



uzunligi 

 Å 


 bо‘lgan Argon lazeridan foydalanib о‘tkazildi. 

 

Avvalo biz pirrola molekulasining tuzilishi va xossalariga  tо‘xtalib о‘tsak. 



 

Pirrola  –  aromatlangan, 

  -  5-a’zoli  geterotsikli  azot  bо‘lib,  u   

quyidagi tuzilishga ega. 

 

 

2.3-rasm. Pirrola molekulasining tuzilishi 



 

 

Asosan  suyak  yog‘ida  (suyakni  quruq  haydash  orqali  olinadi),  yana 



toshkо‘mir smolasida mavjud bо‘ladi [22]. 

 

Pirrol  halqa  о‘simliklarning  porfirin  –  xlorofilida,  gemalobin,  sitoxrom  va 



boshqa bir qancha muhim birikmalarning tarkibiga kiradi. 

4880


4



5

C H N


 

 

50 



 

1870 yilda pirrol tuzilishini birinchi bо‘lib Bayer taklif etdi, 1834 yil Runge 

pirrol  molekulasining    toshkо‘mir  smolasida  xrom  kislotasini  maleinimidda 

oksidlash va suksinimidni rux changida quruq haydash orqali qayd qilgan. 

Pirrola  molekulasining  elektron  tuzilishi  uning  kuchsiz  kislota  va  aromatik 

bog‘lanishi  xossalarini  tushuntiradi.  Uglerod  va  azot  atomlari  sp

2

-gibrid  holatida 



joylashgan. 

 

2.4-rasm. Pirrola molekulasining tuzilish 



 

-bog‘lanish  

 va 


 larga bog‘liq ravishda orbitasi  yassi gibrid 

sikl tuzilishga ega.  

Gibridlanmagan azotning 

orbitasida ajralmas elektron juftligi joylashgan 

bо‘lib,  uglerod atomining 4 ta   elektroni bilan о‘zaro birikadi. Shunday qilib bu 

birikishi  natijasida  siklik  sistemada  6  ta  elektron    joylashadi,  bu  pirrolaning 

aromatlik xossasini aniqlab beradi.  

Kuchli  mineral  kislotalar  ta’sirida  pirrol  polimerlash  reaksiyasiga 

kirishadi[22]. 



C



C



C



H



C N



p



p




 

 

51 




Download 1,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish