Qarshi davlat universiteti filologiya fakulteti

Partonomik munosabatni aniqlash.

Lisoniy ziddiyatlar va uning asosiy turlariga misollar topish.

Bajarilishi:

1. Nazm va nasrda birdek ijod qilish har qaysi ijodkorga ham nasib etavermaydigan va shu bilan birga yuksak iste‘dod talab etadigan hodisadir. 2. O’zbek adabiyotining darg’alari sanalmish G’afur G’ulom, Oybek, Uyg’un, Shayxzoda kabilar nazm ham nasrda birdek ijod qilganlar. 3. Shoir har bir so’zni o’z o’rnida mahorat bilan qo’llay olish bilan birga, har bir so’zga katta mas‘uliyat yuklaydi. 4. Tilni boyitish tarafdori bo’lgan adib boy xalq tilidan foydalanishga undaydi. 5. O’ktam mevalarni saralaydi, hidlaydi, biroq yegisi kelmaydi. 6. Bog’dagi gullar qiyg’os ochildi. 7. Til millatning boyligi va bebaho mulkidir. 8. Til yolg’oni gunohlarning zo’ridir. 9. Barcha yaxshiliklarning boshi Ollohdan qo’rqmoqdir. 10. Aslida haqiqiy do’st faqat Ollohdir.

1.Matndagi fonemalar orasidagi lisoniy paradigmalarni aniqlash.

Unlilar paradigmasi: a, o, u, o’, i, e.

Undoshlar paradigmasi: q,r,t,y,p,s,d,f,g,h,j,k,l,z,x,c,v,b,n,m,sh, ch.
Kelishiklar paradigmasi: -ning, -ni, -ga, -da, -dan.
Egalik qo’shimchalari paradigmasi: [- im]-[- imiz] [- ing]- [- ingiz] [- i]-[- lari].
Mavzu bo’yicha zaruriy adabiyotlar:
1.Abduazizov A.A. O’zbek tilinbing fonologiyasi va morfonologiyasi. –T.:O’qituvchi, 1992.
2.Mengliyev B.R. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Fonetika-fonologiya. Grafika. Imlo. Leksikologiya-semasiologiya. Leksikografiya. I qism Qarshi. 2004.
3.Y.Hamrayeva, va b. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Mashqlar to’plami. 1-qism. Qarshi, 2005. O’quv qo’llanma. QDU IK tas. 7-10-betlar.


2. Sintagmatik munosabatlarni aniqlang .
1- gapdagi nasrda so’zida nasr so’zi va –da kel. qo’shimchasi sintagmatik munosabatda turibdi. Xuddi shunday bir +dek, qil+ish, ijod+kor+ga, et+a+ver+ma+y+di+gan, et+a+di+gan, hodisa+dir, adabiyot+i+ning, darg’a+lar+I kabi so’zlar ham sintagmatik munosabatda turibdi.
Quyidaga so’zlar esa o’zaro sintagmatik munosabatda turibdi: Nazmda ijod qilish, nasrda ijod qilish, ijodkorga, nasib etmoq, yuksak iste‘dod, O’zbek adabiyotining, adabiyotining darg’alari.