Qarshi davlat universiteti filologiya fakulteti

partonimlar sifatida, butunlik totonim sifatida berilishi.
Mavzu bo’yicha zaruriy adabiyotlar:
1.Mengliyev B.R. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Fonetika-fonologiya. Grafika. Imlo. Leksikologiya-semasiologiya. Leksikografiya. I qism Qarshi. 2004.
2.SH.SHoabdurahmonov va b. Hozirgi o’zbek adabiy tili. I qism. 1980.
3.E. Qilichev. Hozirgi o’zbek adabiy tili. Buxoro. 1999/
Qo’shimcha adabiyotlar:
1.Abduazizоv A.A. Fоnоlоgichеskaya sistеma sоvrеmеnnоgо uzbеkskоgо yazika. Rеfеrativniy sbоrnik //Prоblеmi fоnоlоgii i mоrfоnololоgii. Rеfеrati. Оbzоri.
2.Bоndarkо L.V. Fоnеtichеskое оpisaniе yazika i filоlоgichеskое оpisaniе rеchi. -L.:Izd. LGU, L., 1981.
3.Lоmtеv T.P. Prinsipi binarnоsti v fоnоlоgii // Nauchniy dоkladi visshеy shkоli. Filоlоgichеskiе nauki. –M., 1965.


Mustahkamlash uchun savollar:

1. Lisoniy munosabat deganda nimani tushunasiz?

2.Lisoniy munosabatning asosiy turlarini sanang.
3.Lisoniy ziddiyat va uning asosiy turlari sanang.
2-mashg’ulot. Til, lison va nutq munosabati. Til sathlari va birliklari
Reja:

1. 
   Til, lison va nutq. Ularning farqlanishi, o’ziga xos xususiyatlari.
   
2. 
   Falsafiy UMIS va YAHVO ning lisoniy tizimda voqelanishi.
   
3. 
   Lisoniy va nutqiy birliklar.
   
4. 
   Lisonning asosiy sathlari.
   
5. 
   Berilgan matinni lisoniy va nutqiy birliklarga ajratish, o’xshash va farqli tomonlarini aniqlash.
   

Bajarilishi:

1.Til, lison va nutq. Ularning farqlanishi, o’ziga xos xususiyatlari.

Til bilan nutq hodisalarini va ularga xos birliklarni ilmiy va amaliy farqlash, shu tushunchalarni batamom yangi mazmunda qo‘llanishida F.de Sossyur va uning izdoshlari yaratgan ta’limotning o’rniLisоn va nutq. Lison tushunchasi. Tilning psixofizik hodisa ekanligini, u o‘ziga umumiylik, mohiyat, imkoniyat, sabab(UMIS) kabi sifatlarni mujassamlashtirganligi. Til (lison) bunday xususiyatlarini aniq formalarda – xususiy hodisa va voqeliklar sifatida gavdalantiradi.Shu nuqtayi nazardan til va nutqning har biriga xos mustaqil birliklari mavjuddir. Lisoniy birlik ikki tomonning bir butunligidan iborat bo‘lishi, ya’ni lisoniy birlikning shakily, tashqi tomoni va lisoniy birlikning ma’lum bir vazifasi, ma`noviy qiymati.Lisoniy birlik ongda qandaydir tarh, ramz sifatida saqlanishi. F.de Sossyur lison – nutq munosabati haqidagi fikri. Lisonnning voqelanishi nutq ekanligi.nutq o’zida YAHVO sifatlarini mujassamlashtirganligi.