Qaraqalpaqstan awil xojaligi ham agrotexnologiyalari instituti

Qaraqalpaqstan awil xojaligi ham agrotexnologiyalari instituti
Zooinjeneriya fakulteti

O’zbekstannin’ en’ jan’a tariyxi pa’ninen

R E F E R A T

1-kurs Marketing (awil xojalig’i) ta’lim bag’dari

Isledi: Alimbaeva Mexriban
Tekserdi: Toreniyazova Gawxar

Kirisiw 3
Ózbekstan hawa jolları tarmaǵı. 4
Hawa transportınıń qurawshıları 5
Ushıw apparatları, olardıń túrleri hám xarakteristikaları. 7
Havo yo’llari va aeroportlar. 8

Kirisiw

Puqara avıaciyası - " pán hám texnikanıń eń aldıńǵı jetiskenlikleri, zamanagóy baylanıs sistemaları, basqarıw hám jańa texnologiyalarǵa tiykarlanǵan kóp qırlı islep shıǵarıw sanaatı". Milliy transport sistemasınıń zárúrli buwını bolǵan puqara avıaciyası ekonomika hám xalıqtıń hawa transportında mápleri hám mútajliklerin qandırıwdı támiyinleydi. Hawa transportında jolawshılardı, bagajni hám júklerdi tasıw kommerciya puqara avıaciyasınıń tiykarǵı iskerligi bolıp tabıladı.

Puqara avıaciyası 20 -ásirdiń 80 -jılları aqırına kelip hawa tasıw salasında eń joqarı nátiyjelerge eristi: “1990 jılǵa shekem Rossiya Federatsiyasida hawa transportı jolawshılar tasıw kóleminiń úshten birinen ko'pini atqarǵan. Dúnyanıń barlıq mámleketlerinde puqara avıaciyası xızmetlerin kólemi 53 protsentti quradı. Biraq, keyinirek, Rossiyada mámleket-siyasiy hám ekonomikalıq ózgerislerdiń baslanıwı munasábeti menen, puqara avıaciyası jumısındaǵı kórsetkishlerdiń tómenlewi gúzetildi. 90 -jıllardıń aqırınan baslap, xalıqtıń 3 procentten kóplegeni aviachiptalar hám xalıq jan basına túsetuǵın dáramatlardıń qolaysız qatnası sebepli puqara avıaciyası xızmetlerinen paydalanǵan, bunıń nátiyjesinde puqara avıaciyası tiykarınan ǵalabalıq transport túrin toqtatgan..
Sońǵı eki jıl ishinde unamlı tendentsiyalar payda boldı, bul bolsa hawa reysiniń jıllıq ortasha 10 procentke ósiwine alıp keldi. " Rossiya transport sistemasın rawajlandırıw (2010 -2015) " federal maqsetli programması mámleket transport sistemasında hawa transportınıń rolin qayta tiklewdi názerde tutadı ; onıń barlıq aymaqları ortasında isenimli hawa baylanısın támiyinlew hám basqa transport túrleri menen jaqsı támiyinlenbegen aymaqlarda hawa liniyalarining turaqlı islewin támiyinlew; xalıqtıń barlıq qatlamları ushın hawa reysiniń bar ekenligin asırıw ; jańa áwlad jergilikli samolyotlarda ámelge asırilatuǵın júk hám jolawshı tasıw úlesin 85 procentke etkazish.
Programmanıń ámelge asırılıwı 2009 jılǵa salıstırǵanda 2015 jılǵa barıp Rossiya Federatsiyasi puqara avıaciyası tárepinen tasılatuǵın jolawshılar sanın 58 procentke asırıw imkaniyatın beredi; xalıqtıń aviatsiya jıldamlıǵı 59 procentke (Rossiyanıń hár bir puqarasına jılına sayaxatlar sanı ) hám 55 procentke (jolawshılar sanı - jılına 1 Rossiya puqarasına km). Sociallıq-ekonomikalıq munasábetlerdi reformalaw sharayatında, jaqın keleshekte puqara avıaciyası aldına qoyılǵan wazıypalardı sheshiw, hawa tasıw kólemin asırıw, kórsetilayotgan xızmetler sapasın jaqsılaw hám hawa transportı natiyjeliligin asırıw boyınsha basqa kóplegen zárúrli wazıypalar. " aviatsiya salasındaǵı mámleket (ekonomikalıq hám huqıqıy ) tártipke salıwdı jetilistiriwdi talap etedi".
Joqarıdaǵılar menen baylanıslı halda, biz tańlaǵan tezis temasın úyreniwdiń aktuallıǵı shubha tuwdırmaydi, sebebi hawa transportı iskerligi processinde júzege keletuǵın huqıqıy munasábetlerdi tártipke salıw huqıqtıń túrli tarawları tárepinen ámelge asıriladı. hawa transportın tártipke soluvchi birden-bir normativ -huqıqıy baza joq. Bunnan tısqarı, házirgi waqıtta yuridikalıq ádebiyatlarda hawa transportı xızmetlerin kórsetiw iskerligin huqıqıy tártipke salıw mashqalası etarli dárejede yoritilmagan. Bul hawa transportında normativ -huqıqıy bazanı anıqlaw hám analiz qılıw zárúrligiga alıp keledi.
Hawa transportı xızmetlerin bazarınıń rawajlanıwı aviatashuvchilar hám hawa transportı xızmetlerin qarıydarları ortasındaǵı puqaralıq -huqıqıy munasábetlerdi úyreniw mashqalasın zárúrli orın iyeleydi.