Qaraqalpaqstan awil xojalig’i ha’m agrotexnologiyalar instituti

O’ZBEKSTAN RESPUBLIKASI AWIL XOJALIG’I MINISTIRLIGI
QARAQALPAQSTAN AWIL XOJALIG’I HA’M AGROTEXNOLOGIYALAR
INSTITUTI

«_______________________________________________________________________»

fakulteti
«______________________________________________________________________
___________________________________________» qa’nigeligi

O’Z BETINSHE JUMISI

Orinlag’an: ________________
Qabillag’an: ________________

No’kis – 2022 jil

Tema: Dialogli baylanis

Kirisiw 3
Dialog haqqında túsinik 4
Sa’wbetlesiw dialogtin’ tiykarǵı forması retinde 7
Juwmaq 10
Paydalanilg’an adebiyatlar 11

Kirisiw

Estetik hám etikalıq mádeniyat adamlıq jámiyetiniń strukturalıq bólegi esaplanadı. Onıń tiykarın jámiyette insan ózin qanday tutıwı kerekligini belgilep beretuǵın etikalıq normalar quraydı. “Etiket” termini, daslep, Fransiyada Lyudovik XIv dáwirinde payda bolıp, Orta ásirlerde Evropada tekǵana mádeniyat belgisi, bálki tóreler (aristokrat) hám oqsuyaklarni ápiwayı xalıqtan ajıratıp turıwshı ádep qaǵıydaları retinde xızmet etken. Biraq, daslep olmon eski filosofiyasınıń wákilleri, keyin bolsa psixik analiz etikashunoslari bul sıyaqlı “ádep qaǵıydalari” insan erkinshegi hám psixik salamatlıǵı ushın zıyanlı ekenligin aytıp otediler. Sebebi oǵada sertakalluflik, tek ǵana jámiyet aldındaǵı abıraysı ushın etiletuǵın júzeki ádepler juzegoylik retinde sıpayıshılıqtı normadan shıǵarǵan jáne onı qabıl etken insanǵa da psixik tárepten reakciya kórsetedi, deydiler. Bunday pikirler búgingi kunga kelip etiket yamasa zamanagóy ádep qaǵıydalarına salıstırǵanda bir tárepleme jantasıw ekenligi túsinip yetilmoqda.
Ekenin aytıw kerek, xalqımız ozal-ozaldan ádep qaǵıydaların úyreniw, ózlestiriw hám oǵan ámel qılıwdı kámallıqqa jetiwishning zárúrli jolı retinde tán alıw etedi. Sol sebepli etika, etika ilmi, mámile mádeniyatı hám gózzal turmıs tárizin qáliplestiriw máselelerine saldamlı itibar berip kelgenler. Ásirese, búgingi globallasıw hám informaciyalashuv dáwirine kelip insanlararo etikalıq munasábetler sisteması jańa kórinis aldı. Keleside adamlarda turmıs tárizin gózzallastırıwǵa mútajlik barǵan sayın artıp barıp atır. Studentlerge oqıw qóllanba formasında “Etiket” atı menen dáslepki ret usınıs atırǵan bul stilistik ádebiyat etiketning etikalıq -estetik mánisi, payda bolıwı, insaniy munasábetlerdegi ornı hám de shańaraq etiketi, er hám hayal ortasındaǵı munasábetler etiketi, shańaraqtaǵı mámile mádeniyatı, biznesmen etiketi, dástúr etiketi, mobil telefonnan paydalanıw etiketi, shańaraqtıń jası úlkenler menen bolǵan etiketiga tiyisli zamanagóy temalardıń ilimiy tiykarları analiz etilgen. Mámile hám Sáwbet mádeniyatı, kúndelik turmıs tárizi odobi, milliy hám ulıwma insanıylıq etika kórinislerine tiyisli qızıqlı maǵlıwmatlar berilgen.