Qaraqalpaq tili hám ádebiyatı páninen test sorawları 1- variant

Qaraqalpaq tili hám ádebiyatı páninen test sorawları
4- Variant
1.Olardı aytqanda erinler bir-birine quwıspay sál-pál keńeyip ashıladı. Qaysı seslerge tiyisli
A)juwan dawıslı sesler B)erinlik dawıslı sesler
C)eziwlik dawıslı sesler D)dawıssız sesler
2. Tildegi barlıq sózlerdiń jıynaǵı ne dep ataladı?
A) leksikologiya B)sózlik quram C) sózlik baylıq D)sózlik
3.Iynelik-aw toqıwshılardıń jip oraytuǵın zatı. Awıspalı mánide qollanılǵan sózdi tabıń?
A)iynelik B) aw toqıwshılardıń С) jip D)oraytuǵın zatı
4.Maqset meyilindegi sózler neshinshi bettegi , qaysı jalǵawlardı qabıl etip túrlenedi?
A) I-II bettegi betlik jalǵaw B) I-II-III bettegi tartım jalǵaw
С) I- bettegi betlik jalǵaw D) I-II- bettegi tartım jalǵaw
5. Ertektiń qosıq túrinde jazılǵan bir úlgisi bolıp,balalardı xosh kewilli kúlkige bóleytuǵın balalar qosıǵı
A) «Túlkishek» B) «Hákke qayda» C) «Ótirik óleńler» D) «Áwelemen,dúwelemen»
6. «Ómir jolında» povestinde suwǵa ketken balanı kim qutqaradı?
A)Mırza B)Asqar С)Dosan D)Áliy
7.S.Majitovtıń «Tórt máwsim” qosıǵındaǵı «aq shıǵıp» sóziniń mánisi qanday?
A)úmitsizlik B) turmıs qıyınshılıǵı С)qatıq,súttiń molayıwı D)jumıstıń kóbeyiwı
8. «Dóńgelekkól» ataması qaysı shıǵarmada ushırasadı?
A) «Muǵallimge raxmet» B) «Jolbarıs tırnaǵında»
С) «Ómir jolında» D) «Ǵaz atpaǵa barǵanda»
9. «Ustaz hám shákirt», «Tolqın», «Namıs” shıǵarmalarınıń avtorı kim?
A) Ó.Ayjanov B)Sh.Seytov С) T.Qabulov D) X.Seytov
10.Shiyelgen sóz sheshilgen eken ,
Asılǵan dar kesilgen eken,-dege n pikir kimge tiyisli?
A)Mamanbiy B)Turım biy С)Erajep biy D)Aydos biy
11.Qaysı shıǵarmada Aqılbek obrazı arqalı tereń oylılıq, bilim, aqıl ulıǵlanadı?
A) «Altın júzik» B) « Balıqshı hám altın balıq haqqında ertek»
С) «Qásiyеtli gáwhаr tаs hám aqıllı shopan haqqında еrtеk»
D) «Kiyiktiń eki ılaǵı»
12. Dizbekli qospa atlıqlardıń birikken atlıqlardan ayirmashılıǵı qanday ?
A) bir-birinen bólek jazıladı B) sóz dizbeklerine uqsap biri ekinshisin anıqlap keledi
C) biri ekinshisine ǵárezli boladı D) bir uǵımdı bildiredi
13. Eger bala geypara waqıtları narazı bolıp jılaǵısı kelse , ol adamlarǵa korinbew ushin shiraljinlerdiń arasına kelip jasırınatuǵın edi. Ol sózi almasıqtıń qaysı túrinde qollanılǵan ?
A) siltew B) belgisizlik C) betlik D) bolımsızlıq
14. Atawısh sózlerden feyil jasawshı qosımtalardı tabıń ?
A)-la –le , -mele ,-ar ,-lan B) -ay,- mala , -si ,-a ,-ta
С) ey , -ǵar , -len ,- na ,- mele D) –la ,-le,-qar,-er,-len
15. Feyildiń qaysı dárejesi awıspalı feyilden awıspasız feyil jasaydı ?
A) ózgelik dáreje B) túp dáreje C) ózlik dáreje D) sheriklik dáreje
16. Aldı, janı, ústi, sırtı atawısh tirkewishlerine barıs, shıǵıs, orın seplikleriniń qosımtaları qosılsa qanday mánilerdi ańlatadı ?
A) sınlıq,sebeplik,waqıtlıq B) orın, waqıt, sınlıq
C) orın,ayrımlawshı,waqıt D)qarsılaslıq,waqıt, sınlıq
17. Tańlaqlar qurılısı boyınsha neshege bólinedi ?
A) jay,qospa B) tuyǵı sezim , buyrıq
C) buyrıq,turmıs- salt D) tiykarǵı hám dórendi
18. Shayır qosıqtı sol jigitlerge arnap shıǵarǵan. Gápte pısıqlawıshtıń qaysı túri bar ?
A) maqset B) sebep C) sin D) shart
19.Kewil talwas etip , ilham yosh urar,
Miyrim suwı menen tolǵanday Aral. Uzindi qaysı qosıqtan ?
A) « Aral tariyxınan» B)«Mustaqıllıq maydanınan otkende »
C) « «Аrаl qushаǵındа» » D) ««Qаytаrıp Bеr mеniń Ámiwdáryamdı»
20. «Batır óz kúshin xalıqtıń mápi ushın jumsasın» - uzindi qaysi dástannan alınǵan ?
A) «Qırq qız » B) « Edige » C) «Alpamıs » D) « Bozǵulan»
21. « Bul dúnyaǵa úlken shadlıqlar menen keleseń, sońınan ondaǵı opasızlıqlardı korip , tuwılǵanıńa pushayman jeyseń » degen pikirdi kim aytqan ?
A) Sheraziy B) Beruniy C) Omar Hayyam D) Al –Buxariy
22. Toqtamıstıń dáwirinde, Qulǵa biylik tiygen soń ,
Jesir qatın, jetim ul, Bulardıń kúni ne kesher . – kimge qaratılıp aytılǵan ?
A) Qosnazarǵa B)Kenjembayǵa C) Baynazarǵa D) Kerimge
23. Kózdi ashıp jumǵansha ketip qaldı. Dúzilisi boyınsha qanday sóz dizbegi ?
A) turaqlı sóz dizbegi B) jay sóz dizbegi
C) qospa sóz dizbegi D) feyil sóz dizbegi
24. Iyesiz gápti tabıń ?
A) Menıńde irkiliwime tuwra keldi B) Balıqshı awılǵa shekem barıp qayttım
C. Bir kúnlik holǵa shıqsań úsh kúnlik azıq al D) Burınǵı qaddinshe isley berdi
25. Birgelikli bayanlawıshlar tusindiriwshi aǵzalarına iye bolip keńeyip kelse aralarına qanday belgi qoyıladi ?
A) sızıqsha B) útir C) qosnoqat D) irkilis belgi qoyilmaydi
26. Dáme menen Mansurdıń aytısi aytıstıń qaysı turine kiredi ?
A) tuwısqanlıq , tatıwlıq B) qaraqalpaq shayırlardıń
C) shayır tábiyatli adamlardıń D) qız- jigitlerdiń aytısı
27.Aydın bozǵa egin egip pitpegen,
Bul dúnyada bir jaqtılıq kórmegen,-úzindi qaysı shayırǵa tiyisli?
A)Omar B)Sarıbay C)Ótesh D)Gúlmurat
28. Daryaday tolıp taspasa,
Kún sayın kúshi aspasa,
Eldi jawlardan baqpasa , - Qosıqtıń izin tolıqtırıń
A) Qorqaq palwan nege kerek ? B) Awan basshı nege kerek ?
C) Pasıq perzent nege kerek ? D) Qurı batır nege kerek ?
29. «Tariyp » qosıǵı kórkemligi jaǵınan qaysı qosıqqa únles keledi ?
A) «Elim » B) «Ellerim bardı » C) « Jaylawım » D) « El menen»
30. Tariyxiy tulǵa Oraz ataliqqa arnap jazilǵan qosıq ?
A) «Seniń » B) «Ne payda» C) « Gunayim » D) « Kerek emes »
31.Tildiń kundelikli turmısta awızeki sóylew hám jazba túrde hammege teńdey túsinikli qollanılatugın túri …delinedi?
A) ádebiy til B) sóyley tili C)jazba til D) dialektlik til
32. Maqullaw ,biykarlaw, boljaw mánisindegi modal sózler gáplik intonaciyaga iye bolıp qaysı agza xızmetın atqaradı
A) kiris agza B) sóz-gáp C) qospa bayanlawısh D) baslawısh
33.Oqıwdan kóp qalıw ,…ózińe zıyan (kóp noqattıń ornına tiyisli modal sózdi durıs qoyıń)
A) álbette B) shınında da C) degen menen D) durıs
34. Atawısh tirkewishlerdıń toparın tabıń
A) ushın, sayın, burın , keyin B) aldın , keyin, soń
C) burın , keyin , jóninde D) qarap, sayın, qaray, keyin
35. Barıs sepligindegi sózler menen menen keletugi’n tirkewishlerdi tabıń
A) taman, ushın, sebepli B) deyin, sheyin ,taman
C) jaqın, tuwralı, boyı D) berli ,aslam ,boyı
36. Dep, dese, degenshe kómekshi feyilleri dánekerlik xızmette kelgende qanday máni ańlatadı?
A) qarsılas, waqıt B)salıstırmalı
C)sebep, maqset, shárt D)waqıt, sebep , sın
37. Basqa sóz shaqaplarınan tańlaq mánisine ótken tańlaqlar qanday tańlaqlar delinedi?
A) tiykargı tańlaqlar B) dórendi tańlaqlar
C) modallıq tańlaqlar D) buyrıq tańlaqlar
38. Jıynalganlardıń hám pikiri usınday eken ( hám sózi kómekshi sózdiń qaysı túrine kiredi?)
A) modal sóz B) dáneker C) tirkewish D) janapay
39. Kim Axmed Yassawiyden tálim alıp, ilim-bilimin xalıqqa taratıw ushın ruqsat aladı.
A) Yusup Has Xajib B)Axmed Yugnakiy
C) Sulayman Baqırganıy D) Maqmud Qashqarıy
40. Xalıq awızeki dóretpeleriniń iri kólemli túrin kimler atqarg’an ?
A) jırawlar B) baqsılar C) sheshenler D) xalıq atqargan