Qandaharov asadning iqtisodiyot fanidan tayyorlagan

Yaponiya
(−1% ichida). 
Fenomen tarixi 
Aslida, iqtisodiy hodisa sifatida inflyatsiya 20-asrda paydo bo'lgan, garchi ilgari 
narxlar sezilarli o'sish davrlari bo'lgan bo'lsa ham, masalan, urushlar davrida. 
"Inflyatsiya" atamasining o'zi milliy pul tizimlarining qog'oz pul muomalasiga 
ommaviy o'tishi munosabati bilan paydo bo'lgan. Dastlab qog'oz pullarning ortiqcha 
bo'lishi va shu bilan bog'liq holda ularning qadrsizlanishi fenomeni inflyatsiyaning 
iqtisodiy ma'nosiga kiritildi. 
Zamonaviy iqtisodiyotda inflyatsiya sabablar (omillar)ning butun majmuasi 
natijasida yuzaga keladi, bu inflyatsiya sof pul hodisasi emas, balki iqtisodiy va 
ijtimoiy-siyosiy hodisa ekanligini tasdiqlaydi. Inflyatsiya ijtimoiy psixologiya va 

---

jamoatchilik kayfiyatiga ham bog'liq. Shu nuqtai nazardan, "inflyatsiya kutishlari" 
atamasi to'g'ri: agar jamiyat inflyatsiyani kutsa, u muqarrar ravishda paydo bo'ladi. 
Inflyatsiya sabablari 
Haqiqatda inflyatsiya ichki va tashqi sabablar majmuasidan kelib chiqadigan 
makroiqtisodiy muvozanatning buzilishi natijasidir. 
Inflyatsiyaning eng muhim ichki sabablari:

takror ishlab chiqarish nisbatlarini buzish: ishlab chiqarish va iste'mol, 
jamg'arish va iste'mol, talab va taklif, muomaladagi pul massasi va tovar narxlari 
yig'indisi o'rtasidagi; 

samarasiz davlat xarajatlari tufayli davlat byudjeti taqchilligi va davlat qarzining 
sezilarli darajada oshishi; 

pul muomalasi qonunlarini buzadigan ortiqcha pul chiqarish; 

resurslarning muhim qismini mudofaa sanoatiga yo'naltiradigan iqtisodiyotni 
harbiylashtirish; 

davlat budjetiga og‘ir yuk bo‘lib, uning taqchilligini oshiradi va uning (defitsit) 
inflyatsion moliyalashtirilishini keltirib chiqaradi; 

ishlab chiqaruvchilarga soliq yukining oshishi; 

mehnat unumdorligining o'sish sur'ati bilan solishtirganda ish haqining o'sish 
sur'atlarini ortda qoldirish. 
Inflyatsiyaning tashqi omillari
davlatlar o'rtasidagi iqtisodiy munosabatlarning 
kuchayishi bilan bog'liq bo'lib, ular jahon kapital bozorlari, tovar bozorlari, mehnat 
bozorlaridagi raqobatning kuchayishi, xalqaro valyuta-kredit munosabatlarining 
keskinlashishi, dunyoning tarkibiy inqirozlari (energetika, oziq-ovqat, moliyaviy va 
boshqalar) bilan birga keladi. ). 

---