Qadimgi Bobil davlatining yuksalishi

Mesopotamiyaga xoldeylar hukmronligining boshlanishi.
Miloddan avvalgi XIII asr oxirlarida Bobil podsholigi kuchsizlanib qoladi. Bu vaziyatdan foydalangan Ossuriya va Elam podsholari Bobilga bir necha bor bostirib kirib mamlakatning ko`p yerlarini bosib oladilar. Isen shahri hokimlari, xususan Navuxodonosor I (1126–1105) elamliklarni Bobildan quvib chiqaradilar. Miloddan avvalgi IX asr boshlarida Fors qo`ltig`i sohilida yashagan Xoldey qabilalari Janubiy Mesopotamiyaga kelib joylashadilar. Shimoli-g`arbdan esa aramey qabilalari o`rta Mesopotamiyaga kelib o`rnashadilar. Xoldey hukmdori Marduqaplaiddin II Bobilni egallab, o`zini podsho deb e`lon qiladi. U elamliklar bilan ittifoq tuzib, ossurlarga qarshi kurash boshlaydi. Miloddan avvalgi 720-yili Elamning Der qal`asi yonida bo`lgan jangda elamliklar Ossur qo`shinlarini yengadilar. Miloddan avvalgi 710–709-yillarda esa Ossur podshosi Sargor II Bobilni egallaydi. Miloddan avvalgi 703-yilda Marduqaplaiddin ossurlarga zarba berib, Bobilni ozod qiladi. Ossurlar Bobilga yana bir necha bor hujum qiladilar. Miloddan avvalgi 648- yildagi bo`lgan jangda Bobil vayron etiladi. Shaharda vabo tarqab, ocharchilik boshlanadi. Aholining katta qismi qirilib ketadi. Ocharchilik kuchayib, odamlar bir-birlarining go`shtlarini yeydilar. Bobil ossurlarga tobe bo`lib qoladi.
Yangi Bobil podsholigining qulashi. Miloddan avvalgi 562-yili Yangi Bobil podsholigining so`hggi podshosi Navuxodonosor II olamdan ko`z yumadi. Podsho vafotidan so`ng mamlakatda toj-taxt uchun ruhoniylar bilan harbiylar o`rtasida kurash boshlanib ketadi. Bu kurashda ruhoniylar g`olib chiqib, Bobil taxtiga o`z vakillari Nabonidni o`tqizadilar. U Bobilda miloddan avvalgi 556–539-yillar orasida podsholik qiladi. Nabonid va uning o`g`li Valtasar hukmronligi davrida Eron shohi Kayxisrov (Kurush II) Bobilni va Mesopotamiyani istilo etib, Eronga qo`shib oladi. Janglar vaqtida Nabonid asir tushadi, Valtasar esa jangda qahramonlarcha halok bo`ladi.