Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik Toshkent – 2011

Birinchi bosqich bazaviy institutlar yoki boshqa oliy o’quv yurtlaridan amaliyot uchun yuborilgan talabalar bilan ish olib borish. Personalni boshqarish xizmati xodimlari talabalar amaliyotni o’tayotgan ishlab chiqarish bo’linmalari rahbarlari bilan birgalikda qobiliyatli, rahbarlik ishiga moyilligi bor eng iqtidorli bo’lajak mutaxassislarni tanlab oladilar va ularni aniq faoliyatga tayyorlashga kirishadilar. Bu amaliyot hamda tayyorgarlikdan muvaffaqiyatli o’tgan talabalarga korxonaning tegishli bo’linmasida mehnat faoliyatini boshlash uchun tavsifnoma beriladi. Mazkur korxonada amaliyotni o’tamagan boshqa yosh mutaxassislar test sinovlaridan o’tkaziladi va ularga tegishli maslahatlar beriladi.
Ikkinchi bosqich korxonaga ishga qabul qilingan yosh mutaxassislar bilan ishlashdir. Ularga 6 oydan 1 yilgacha sinov muddati belgilanadi. Yosh mutaxassislar bu davr mobaynida dastlabki ta’lim kursini (korxona bilan batafsil tanishish) o’taydilar. O’qitish bilan bir qatorda, yosh mutaxassislar yil davomida korxona bo’linmalarida stajirovkadan o’tishlari ham rejalashtiriladi. Yosh mutaxassislarning sinov davridagi o’qishlari va stajirovkalari atroflicha tahlil etilib, rahbarlik lavozimiga zaxira guruhiga kiritish uchun dastlabki saralash o’tkaziladi. Mutaxassis kar’erasini rivojlantirish rejalari va ular ijrosiga oid barcha ma’lumotlar xodim barcha ish hujjatlarida rasmiylashtiriladi hamda personalni boshqarish xizmati komp’yuter ma’lumotlar bazasiga kiritiladi.
Uchinchi bosqichda boshqaruv quyi bosqichi rahbarlari bilan ish olib boriladi. Bu bosqichda boshqaruv quyi bosqichi uchun tanlab olingan rahbarlar (ustalar, uchastka boshliqlari)ga o’z jamoalarida ishlayotgan va test sinovidan o’tgan xodimlar ham qo’shiladilar. Ular bo’sh lavozimlarni egallaydilar, malaka oshirish kurslarida o’qitiladilar. Tayyorgarlik bosqichi yakuniga etganidan so’ng, har bir rahbarning ishlab chiqarish faoliyatini tahlil etish natijasiga ko’ra ikkinchi saralash va test sinovlari o’tkaziladi. Ikkinchi saralashdan muvaffaqiyatli o’tganlar sex boshlig’i yoki uning o’rinbosari bo’sh lavozimlariga tavsiya etiladilar. Ular bungacha mazkur lavozimlarda stajirovkalardan o’tkaziladilar yoki mazkur lavozimga zaxiraga kiritiladilar. Tayyorgarlikdan o’tgan boshqa xodimdar mehnat faoliyatini davom ettiradilar. Ularni gorizontal bo’yicha siljitish ham mumkin.