Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

A
=M:F
bunda: 
S
A
— ishchilarning ishlab chiqarish quvvati bo’yicha soni;
M 
— ishlab chiqarish dasturining umumiy mehnat hajmi;
105
PBE = m
i
 · t
i
 · BEK/IBT · 60
Bunda:
PBE
-personalga brutto ehtiyoj;
m
i
- rejalashtirilgan davrda ish jarayonining miqdori;
t
i
- har bir ish jarayonini bajarish uchun talab etiladigan o’rtacha vaqt (minutlar)
BEK
- vaqt yetishmasligi koeffitsenti (tanaffuslar, mehnat ta’tillari, kasallik vaqtlarini hisobga olish uchun)
IBT
- ish vaqti tarifi (rejalashtirilgan davr uchun soatda, ba’zan ish vaqtiga qo’shimcha ishlangan soatlarni 
hisobga olgan holda)

---

F
— bir ishchining yillik ish vaqti jamg’armasi.
Ishchilar soni ish vaqti jamg’armasi va me’yorlarni bajarish 
koeffitsientini hisobga olgan holda hisoblab chiqish uslubi ishchi-larning 
reja sonini aniqlashda amaliyotda keng qo’llaniladi.
Texnologik innovatsiyalarni joriy etish orqali yangi buyumlarni ishlab 
chiqarish mehnat sarflarining ortishi natijasida qo’shimcha ishchilarga 
ehtiyojni keltirib chiqaradi. Bunda ishchilar korxona uchun doimiy talab 
etilmaydi. Lekin korxona yangi ish o’rinlari yaratar ekan qo’shimcha 
ishchi kuchini doimiy shtatga qo’shadi. Bu bilan ishchilarning muayyan 
zaxirasi tashkil etiladi. Ana shu miqdor quyidagi formula orqali 
aniqlanadi:
S
q
 = M
A
 • A/Fn • K
a
bunda:
S 
— qo’shimcha ishchi soniga ehtiyoj; 
M
A
— tashkilot tomonidan ishlab chiqarilayotgan mahsulot uchun 
talab etiladigan o’rtacha loyihaviy mehnat sarfi;